Những ngày gần đây, khi nắng nóng kéo dài, bệnh nhân tâm thần mắc mới và tái phát đến khám và điều trị tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh tăng mạnh. Theo thống kê của Bệnh viện Tâm thần tỉnh, bắt đầu từ tháng 3 và đầu tháng 4 năm 2021, trung bình 1 ngày, bệnh viện khám và điều trị cho khoảng 50 trường hợp, tăng từ 10 đến 15 trường so với thời điểm trước đó. Có hôm cao điểm, bệnh viện tiếp nhận gần 100 trường hợp đến khám và điều trị nội trú, tăng gấp 2 lần so với ngày bình thường. Riêng quý I năm 2021, Bệnh viện đã khám và điều trị cho khoảng 4.300 trường hợp mắc bệnh tâm thần, tăng 20% số bệnh nhân so với quý 4 năm 2020.

Bác sĩ Lại Thái Công, Phó trưởng khoa khám - Hồi sức cấp cứu (Bệnh viện Tâm thần tỉnh) cho biết: số lượng bệnh nhân nhập viện tăng nhiều hơn trong những ngày gần đây có nhiều nguyên nhân, trong đó thời tiết thay đổi, nắng nóng kéo dài cũng là một yếu tố khiến bệnh nhân tâm thần nói chung dễ thay đổi về mặt cảm xúc, hành vi, như: bệnh nhân đang điều trị ổn định bỗng nhiên nói cười vô cớ, lúc buồn, lúc vui, đập phá, la hét… Điển hình nhất là những trường hợp đến khám và nhập viện điều trị nội trú tại bệnh viện hầu hết đều có các biểu hiện, như: kích động, hoang tưởng, ảo giác, quậy phá, la hét, u uất, trầm buồn, khó tiếp xúc, ăn ngủ thất thường, đau đầu, giảm nhận thức, thay đổi tâm tính …

Bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh

Trường hợp ông T.X.A, 51 tuổi (ở huyện Quảng Khê, tỉnh Đắk Nông) nhập viện tại Khoa Khám- Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Tâm thần tỉnh trong tình trạng nói năng lảm nhảm, ảo giác và kích động mạnh. Theo bà Đ.T.M.H, vợ ông A, ông A bị loạn thần từ năm 2007 và đã điều trị ổn định trong nhiều năm, nay bỗng dưng phát bệnh trở lại. Kể từ hôm bước vào đợt nắng nóng cao điểm, ông A không ngủ được, tính tình cáu gắt, nóng nảy và hung hăng hơn so với ngày thường. Kiểm tra số thuốc dùng hằng ngày, bà H thấy ông A không uống đủ liều, biết bệnh cũ tái phát nên vội vã đưa ông đến Bệnh viện Tâm thần tỉnh điều trị.

Còn trường hợp anh N.V.T, 34 tuổi (thị trấn Ea Pốk, huyện Cư M’Gar) bị mắc bệnh tâm thần phân liệt từ năm 20 tuổi. Anh T thường xuyên được gia đình đưa đến Bệnh viện Tâm thần tỉnh tái khám và nhận thuốc uống định kỳ vì nếu chỉ bỏ lỡ một ngày bệnh cũng có thể tái phát. Anh N.V.K, anh trai bệnh nhân cho hay: “Vào những ngày thời tiết nắng nóng như thế này gia đình tôi càng chú ý đến sức khỏe của em trai nhiều hơn, chế độ ăn uống khác hơn ngày thường một chút, như: ăn những thức ăn mát, bổ dưỡng và tăng cường sức đề kháng. Nơi ngủ nghỉ cũng phải bố trí thoáng, mát để sức khỏe của em được ổn định hơn, không lên cơn tái phát bệnh”.

Bệnh nhân tâm thần tái phát đang được điều trị tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh.

Các bác sĩ chuyên khoa tâm thần cho biết, thời tiết nắng nóng kéo dài với những người bình thường cũng có cảm giác khó chịu, mệt mỏi, sức đề kháng giảm, ăn uống không ngon miệng và về tâm lý cũng dễ cáu gắt hơn bình thường thì với những người có tiền sử mắc bệnh tâm thần hoặc những người đã tiềm ẩn stress, căng thẳng, trầm cảm hoặc sang chấn về tâm lý thì lại càng dễ bị bốc hỏa và tái phát bệnh hơn. Hơn nữa, khi thời tiết nóng, với bệnh nhân có tiền sử tâm thần phải uống nhiều nước hơn, vì vậy thuốc điều trị bệnh tâm thần sẽ bị đào thải nhanh hơn, dẫn đến nồng độ thuốc trong cơ thể sẽ thấp hơn, từ đó dẫn đến bệnh dễ tái phát.

Bác sĩ Công khuyến cáo: khi thời tiết nắng nóng, mọi người nên hạn chế ra ngoài, không làm việc quá sức. Uống nhiều nước, hạn chế thức uống chứa cồn và các chất kích thích …Đối với những người nguy cơ cao bị rối loạn tâm thần như: phụ nữ sau sinh, người có sang chấn tâm lý, như: mất người thân, mất việc, thất tình, bị tai nạn, bệnh tật…càng phải chú trọng sức khỏe. Khi gặp các triệu chứng mất ngủ, căng thẳng kéo dài nên đến cơ sở chuyên khoa tâm thần khám để được tư vấn và điều trị kịp thời. Với những gia đình có người thân bị các bệnh về tâm thần, vào những ngày nắng nóng như hiện nay cần phải thường xuyên quan tâm, gần gũi, chia sẻ tạo cảm giác cho bệnh nhân cảm thấy được yêu thương, tránh kích thích tâm lý đối với bệnh nhân như: la hét, đánh đập…khiến họ gặp các xáo trộn về tâm lý. Tránh để bệnh nhân ở môi trường oi bức, ngột ngạt. Về mặt điều trị, đối với người mắc bệnh tâm thần, thuốc phải dùng suốt đời, thường xuyên và liên tục, do đó, người nhà tuyệt đối không được tự ý bỏ dở thuốc điều trị, hoặc quên uống thuốc vì chỉ cần bỏ thuốc 1 lần có thể sẽ khiến bệnh tái phát. Quan trọng nhất, người thân cần thường xuyên quan tâm, để mắt tới người bệnh, không nên để những vật sắc, bén, nhọn, vật dễ cháy… trong tầm quan sát của người bệnh vì khi bệnh tái phát dễ dẫn đến những hiểm họa khó lường. Đặc biệt, khi bệnh nhân có những triệu chứng bất thường, như: mất ngủ liên tục từ 2- 3 ngày, mỗi ngày chỉ ngủ được 2-3 giờ hoặc ít hơn, bệnh nhân uống kém, bứt rứt, khó chịu, lo lắng, bồn chồn, luôn cảm thấy bất an và lo sợ những điều xấu sẽ xảy ra với gia đình mình, cáu gắt vô cớ……cần phải đưa bệnh nhân đến bệnh viện kịp thời, nếu không bệnh trở nặng và người bệnh có thể gây ra những hành động nguy hiểm cho người thân, cộng đồng và chính bản thân người mắc bệnh.

Riêng tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh, để giúp bệnh nhân tâm thần đang điều trị nội trú hạn chế tái phát bệnh, Bệnh viện đã triển khai nhiều biện pháp góp phần đảm bảo sức khỏe cho bệnh nhân, như: sắp xếp lại phòng ốc hợp lý, thoáng khí, đảm bảo các phòng đều có cửa thông gió, hệ thống cách nhiệt. Nhân viên y tế thường xuyên túc trực, nhắc nhở bệnh nhân không được ra ngoài khi đang nắng nóng. Bên cạnh đó, bệnh nhân sau khi được điều trị ổn định về mặt cảm xúc và hành vi thì bệnh viện kết hợp điều trị cho bệnh nhân bằng liệu pháp tâm lý trị liệu, phục hồi chức năng, như: cho bệnh nhân hát hò, tập thể dục, quét dọn vệ sinh sân vườn, vệ sinh bệnh viện….để bệnh nhân sớm ổn định sức khỏe, quay về với gia đình, cộng đồng./.