Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc tại Việt Nam (UNDP) và 5 tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận vừa tổ chức Lễ khởi động Dự án 30 triệu USD về thích ứng với biến đổi khí hậu ở Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ.

Trong đó, tỉnh Đắk Lắk được đầu tư trên 118 tỷ đồng để tăng khả năng chống chịu của nông nghiệp do biến đổi khí hậu.

Cụ thể, dự án được triển khai tại 4 huyện, gồm: Ea H’leo, Cư M’gar, Ea Kar, Krông Pắc. Mục tiêu của dự án là tăng cường khả năng thích ứng của nông hộ nhỏ, dễ bị tổn thương đối với tình trạng mất an ninh nước do biến đổi khí hậu trên địa bàn Đắk Lắk.

Các đại biểu tham dự khởi động dự án- Ảnh : BNN&PTNT

Các hoạt động của dự án tại Đắk Lắk, gồm: thiết kế và xây dựng 917 hệ thống kết nối và phân phối, trong đó có lắp đặt và bảo dưỡng thiết bị tưới để ứng phó với biến đổi khí hậu; thành lập 9 nhóm sử dụng nước để vận hành và bảo dưỡng hệ thống; xây dựng hoặc nâng cấp 260 ao chống chịu với biến đổi khí hậu và thiết lập 43 nhóm quản lý ao; lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm nước nội đồng cho 2.335 hộ sản xuất nhỏ nghèo, cận nghèo…

Dự án 30 triệu USD về thích ứng với biến đổi khí hậu do Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) tài trợ, nhằm tăng cường khả năng chống chịu của nông nghiệp quy mô nhỏ đối với an ninh nguồn nước do biến đổi khí hậu. Hơn 500.000 người, trong đó trên 50% là phụ nữ, sẽ được hưởng lợi trực tiếp và gián tiếp từ dự án này.

Các đại biểu tham dự hội thảo tại điểm cầu Đắk Lắk- Ảnh: Thuận Nguyễn

Dự án được thiết kế nhằm trao quyền cho các nông hộ quy mô nhỏ, dễ bị tổn thương ở các tỉnh dự án- đặc biệt là phụ nữ và người dân tộc thiểu số, giúp quản lý các rủi ro khí hậu ngày càng gia tăng đối với sản xuất nông nghiệp thông qua việc đảm bảo tiếp cận đầy đủ nguồn nước, áp dụng các thực hành tốt về nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu và tăng cường tiếp cận thông tin về khí hậu nông nghiệp, cũng như tiếp cận tín dụng và thị trường.

Dự án cũng sẽ tổ chức đào tạo, tập huấn cho cán bộ và nông dân trong nhóm đối tượng của dự án về sử dụng, vận hành và bảo dưỡng hệ thống công nghệ tiết kiệm nước; tham gia vào chuỗi giá trị.

Để giải quyết vấn đề thiếu nước, dự án sẽ hỗ trợ các nông hộ nhỏ, những người không có điều kiện để đầu tư cho các yếu tố đầu vào, công nghệ hoặc cơ sở hạ tầng nhằm tăng cường khả năng chống chịu để giúp họ ứng phó hiệu quả với hạn hán, trực tiếp giải quyết nhu cầu đầu tư kết nối tới mặt ruộng từ hệ thống kênh mương được Chính phủ đầu tư với nguồn kinh phí từ Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB). Đồng thời, nông dân canh tác sử dụng nước mưa cũng sẽ được hưởng lợi từ việc nâng cấp và xây dựng mới 1.159 ao có thiết kế thích ứng với khí hậu.

Ông Terence D. Jones, Quyền Trưởng Đại diện UNDP tại Việt Nam phát biểu- Ảnh: Bộ NN&PTNT

Nông dân sẽ được đào tạo, tập huấn cách quản lý rủi ro khí hậu đối với hệ sinh thái nông nghiệp bằng cách áp dụng các thực hành quản lý và quy hoạch đất và cây trồng thích ứng với khí hậu, tăng cường các khoản đầu tư vào an ninh nguồn nước. Họ cũng sẽ được cung cấp các hướng dẫn kỹ thuật và hỗ trợ tài chính để áp dụng các thực hành nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu để tăng sản lượng.

Nông dân sẽ được tham gia vào việc đồng phát triển hội đồng tư vấn các thông tin về khí hậu nông nghiệp được chi tiết hoá theo địa bàn, qua đó họ có thể kết hợp các kiến thức truyền thống với thông tin khoa học hiện đại để quản lý rủi ro ở cấp địa phương.

Dự án sẽ hỗ trợ người nông dân giải quyết các vấn đề và tháo gỡ các khó khăn trong sản xuất, tiếp cận tín dụng, đàm phán hợp đồng và tiếp cận suôn sẻ các thị trường hiện có, thông qua thúc đẩy hợp tác chuỗi giá trị, gồm tất cả các bên liên quan, trong đó có nhà sản xuất, đơn vị cung cấp đầu vào, đơn vị cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, người mua và các đối tượng khác.

Việt Nam là một trong những quốc gia dễ bị tổn thương nhất bởi biến đổi khí hậu và các hiện tượng thời tiết cực đoan. Khu vực Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ dự kiến sẽhứng chịu những đợt mưa lũ nghiêm trọng hơn vào mùa mưavà khô hạn khốc liệt, kéo dài và thường xuyên hơn vào mùa khô. Điều kiện thời tiết bất lợi gây thêm áp lực cho nông dân, khiến họ phải đối mặt với tình trạng năng suất cây trồng giảm, ảnh hưởng đến sinh kế, an ninh lương thực và thu nhập, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19.

"Điều quan trọng là phải tăng cường khả năng chống chịu, áp dụng các công cụ và thực hành sáng tạo và thích ứng với khí hậu để hỗ trợ nông dân nghèo và cận nghèo ở hai khu vực này thích ứng với tình trạng hạn hán ngày càng nghiêm trọng do biến đổi khí hậu. Dự án cũng tiếp tục tăng cường và thúc đẩy cho một dự án GCF khác đang được triển khai thực hiện, trong đó UNDP hỗ trợ 28 tỉnh ven biển tăng cường khả năng chống chịu cho các cộng đồng nghèo dễ bị ảnh hưởng bởi bão lũ. Hai dự án này có tổng kinh phí hỗ trợ từ GCF lên đến 60 triệu USD, với các cách tiếp cận tổng hợp và sáng tạo, sẽ góp phần tăng cường khả năng chống chịu cho các nhóm dễ bị tổn thương nhất này", ông Terence D. Jones, Quyền Trưởng Đại diện UNDP tại Việt Nam phát biểu.

Dự án "Tăng cường khả năng chống chịu của nông nghiệp quy mô nhỏ với an ninh nguồn nước do biến đổi khí hậu khu vực Tây Nguyên và Nam Trung Bộ Việt Nam" do Bộ NN&PTNT chủ trì, sẽ được triển khai thực hiện tại 5 tỉnh Khánh Hoà, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắk Lắk, và Đắk Nông trong thời gian 5 năm từ 2021 đến 2026.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh, Việt Nam là một trong năm quốc gia chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu, trong đó hạn hán khốc liệt là biểu hiện rõ nhất của biến đổi khí hậu tại khu vực Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và nông dân là những đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Trong 5 năm triển khai, dự án sẽ mang lại lợi ích trực tiếp cho khoảng 335 nghìn hộ nông dân ở 5 tỉnh được hưởng lợi từ dự án bằng việc nâng cao năng lực thông qua đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật và triển khai vùng nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu... Việt Nam kỳ vọng vào các mục tiêu của dự án sẽ giúp người dân ở những khu vực này, nhất là các hộ nghèo, cận nghèo được cải thiện đáng kể cuộc sống cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.