Lễ hội mừng lúa mới – nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Xê Đăng
(27/01/2014, 08:56)
Lễ hội mừng lúa mới là lễ hội quan trọng nhất và lớn nhất trong năm của người Xê Đăng. Để chuẩn bị cho lễ mừng cơm mới, từ sáng sớm, các gia đình trong buôn đã thức dậy để chuẩn bị các lễ vật cúng mừng như cơm lam, thịt heo, rượu cần…. Cơm lam được làm từ thứ gạo nếp rẫy ngon nhất mới thu hoạch, thịt heo được xắt lát mỏng, ướp gia vị vừa miệng rồi cho vào ống tre đem nướng lên bếp lửa than hồng. Rượu cần thì được các gia đình cẩn thận ủ trước đó một vài tuần. Trong buổi sáng tốt lành đầu năm mới, khắp buôn rộn rã tiếng giã gạo xen lẫn tiếng nói cười vui vẻ.

Buôn làng vào hội.
Khi các lễ vật đã được chuẩn bị xong, đúng giờ tốt theo quy định của buôn, các gia đình mang lễ vật ra Nhà văn hóa cộng đồng buôn bày biện. Ngay giữa sân Nhà văn hóa là một cây nêu cao vút đã được những người lớn tuổi trong buôn dựng lên. Người Xê đăng tin rằng cây nêu là “cầu nối tâm linh” để già làng - người được nể trọng và tin tưởng nhất báo cáo với Yàng những kết quả một năm qua của buôn, gửi gắm những ước nguyện và mong muốn Yàng tiếp tục phù hộ cho buôn làng có một năm mới no đủ. Dưới chân cây nêu có những ché rượu cần và bàn đựng đồ lễ với đầu heo, thịt gà, thịt chuột đồng nướng, cơm lam… để cúng lên Yàng. Vật hiến sinh cúng Yàng, thần linh gồm có 01 đầu heo và 07 con chuột nướng. Đầu heo để tạ ơn trời đất mừng lúa mới; chuột là khắc tinh của lúa, chúng thường xuyên phá hoại mùa màng nên người Xê Đăng báo cho thần linh đừng để những con vật phá hoại mùa màng năm sau.
Khi mọi người tập trung đông đúc, đội chiêng của buôn sẽ tấu lên điệu chiêng đón khách vào tham dự lễ hội. Sau tiếng cồng chiêng ngân vang dẫn hội, già làng A Manh bắt đầu làm lễ cúng. Già báo cáo với Yàng về tình hình sản xuất của người dân trong buôn một năm qua, cầu mong Yàng tiếp tục giúp mưa thuận gió hòa để công việc sản xuất được thuận lợi, bà con có cuộc sống no đủ. Sau lời khấn, già làng ăn cơm mới và uống rượu làm phép. Bài chiêng Liêng (chiêng mời rượu mừng lúa mới) được tấu lên rộn rã, những người già, khách quý được mời đến bên cây nêu để thưởng thức rượu cần. Tiếng hát, cùng điệu chiêng nhịp nhàng mời bà con buôn làng, cùng khách nắm tay nhau hòa vào vòng xoang, chung vui với cả buôn.
Sau lễ cúng Mừng lúa mới, đồng bào dân tộc Xê Đăng vào hội với các tiết mục văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao dân gian đặc sắc như: diễn tấu cồng chiêng mừng lễ hội, thi giã gạo nhanh, kéo co, thi đẩy gậy… kế tiếp là cùng thưởng thức các món ăn ẩm thực truyền thống như: rượu cần, cơm lam, heo nướng, đặc biệt là món thịt chuột đồng nướng, là món không thể thiếu tại lễ hội …

Già làng cùng khách vui vẻ ăn cơm mới, uống rượu cần.
Bà con buôn làng và du khách cùng nhau quây quần uống rượu cần, trò chuyện rôm rả, trao đổi những kinh nghiệm làm nông nghiệp hay, những câu chuyện dí dỏm mà không có sự phân biệt già trẻ, trai gái. Câu chuyện cứ miên man bất tận như thế cho đến khi ché rượu nhạt dần, chủ và khách cùng lâng lâng say thì mới cất bước ra về với một niềm tin và hy vọng sang năm sẽ có một vụ mùa bội thu, thóc lúa đầy bồ, cuộc sống đủ đầy, sung túc.
Buôn làng vào hội.
Khi mọi người tập trung đông đúc, đội chiêng của buôn sẽ tấu lên điệu chiêng đón khách vào tham dự lễ hội. Sau tiếng cồng chiêng ngân vang dẫn hội, già làng A Manh bắt đầu làm lễ cúng. Già báo cáo với Yàng về tình hình sản xuất của người dân trong buôn một năm qua, cầu mong Yàng tiếp tục giúp mưa thuận gió hòa để công việc sản xuất được thuận lợi, bà con có cuộc sống no đủ. Sau lời khấn, già làng ăn cơm mới và uống rượu làm phép. Bài chiêng Liêng (chiêng mời rượu mừng lúa mới) được tấu lên rộn rã, những người già, khách quý được mời đến bên cây nêu để thưởng thức rượu cần. Tiếng hát, cùng điệu chiêng nhịp nhàng mời bà con buôn làng, cùng khách nắm tay nhau hòa vào vòng xoang, chung vui với cả buôn.
Sau lễ cúng Mừng lúa mới, đồng bào dân tộc Xê Đăng vào hội với các tiết mục văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao dân gian đặc sắc như: diễn tấu cồng chiêng mừng lễ hội, thi giã gạo nhanh, kéo co, thi đẩy gậy… kế tiếp là cùng thưởng thức các món ăn ẩm thực truyền thống như: rượu cần, cơm lam, heo nướng, đặc biệt là món thịt chuột đồng nướng, là món không thể thiếu tại lễ hội …
Già làng cùng khách vui vẻ ăn cơm mới, uống rượu cần.
Minh Huệ
Các tin khác
- Toàn quốc đã hỗ trợ xóa gần 209.000 căn nhà tạm, nhà dột nát (11/05/2025, 15:16)
- Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk tham gia thảo luận các dự thảo Luật tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV (11/05/2025, 08:57)
- Lãnh đạo tỉnh Đắk Lắk thăm, chúc mừng các cơ sở Phật giáo nhân Đại lễ Phật đản 2025 (09/05/2025, 11:03)
- Đề nghị sớm nghiên cứu các quy định cụ thể về hoạt động kiểm tra chuyên ngành (08/05/2025, 21:20)
- Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk thảo luận về một số nội dung của dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) (08/05/2025, 14:26)
- Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk tham gia thảo luận về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 (08/05/2025, 08:39)
- Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk tham gia thảo luận các dự án Luật (07/05/2025, 10:36)
- Tổ chức lấy ý kiến Nhân dân, các ngành, các cấp về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 (06/05/2025, 14:13)
- Phó Chủ tịch Trung ương Hội Chữ Thập đỏ Việt Nam Vũ Thanh Lưu thăm và tặng quà Mẹ Việt Nam Anh hùng (06/05/2025, 13:11)
- Phát động Tháng Nhân đạo năm 2025 tại tỉnh Đắk Lắk (06/05/2025, 12:43)
- Khai mạc Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV (05/05/2025, 20:03)