Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, sáng 8/5, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi).

Đóng góp ý kiến thảo luận về dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt - Phó Trưởng đoàn phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk đánh giá cao báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Luật hóa chất (sửa đổi) của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Theo đó, cơ quan chủ trì soạn thảo đã chỉnh lý khá đầy đủ, chi tiết các ý kiến của đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 và các ý kiến tại các diễn đàn góp ý dự thảo luật.

Quang cảnh phiên làm việc (Ảnh: quochoi.vn).

Đối với vấn đề chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất (quy định tại Điều 5 của dự thảo, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt thống nhất với việc xác định công nghiệp hóa chất đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong nền kinh tế của đất nước; việc phát triển ngành công nghiệp hóa chất nước ta cần có sự định hướng, hoạch định phù hợp với xu thế phát triển, quá trình hội nhập quốc tế.

Đại biểu đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu bổ sung tại điểm b, khoản 1 bên cạnh các yêu cầu phải đảm bảo an toàn về môi trường, quốc phòng an ninh cũng cần phải đảm bảo tính hiện đại, bền vững. Đồng thời, trong yêu cầu xây dựng Chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất cần định hướng rõ việc phải sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên; chú trọng phát triển các hóa chất cơ bản, hóa chất thân thiện với môi trường, hóa chất có giá trị kinh tế cao phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Về dự án hóa chất, đại biểu cho biết: Tại điểm d, khoản 2, Điều 7 quy định “Áp dụng nguyên tắc hóa học xanh trong thiết kế và lựa chọn công nghệ, thiết bị theo quy định của Chính phủ”. Theo đại biểu, việc áp dụng nguyên tắc hóa học xanh cho các dự án hóa chất là một điểm mới, một bước tiến quan trọng đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững được thể hiện trong dự thảo luật sửa đổi lần này.

Tuy nhiên, yêu cầu dự án hóa chất phải áp dụng “nguyên tắc hóa học xanh trong thiết kế và lựa chọn công nghệ, thiết bị”, quy định này mang tính bắt buộc sẽ rất khó khả thi trên thực tiễn bởi lẽ các nguyên tắc hóa học xanh thường chỉ mang tính định hướng, bản chất đó là sự khuyến khích cùng với nhiều tiêu chí định tính.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt - Phó Trưởng đoàn phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk phát biểu tại phiên làm việc (Ảnh: quochoi.vn).

Doanh nghiệp có thể lựa chọn các giải pháp kỹ thuật khác nhau để đạt được các nguyên tắc này, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng dự án. Để xác định công nghệ, thiết bị của một dự án phù hợp với nguyên tắc hóa học xanh được Chính phủ quy định như trong dự thảo luật cũng sẽ dẫn đến tình trạng đánh giá mang tính chủ quan, tạo nguy cơ tùy tiện trong quá trình áp dụng, xem xét từng dự án cụ thể.

Mặc dù trong báo cáo giải trình, tiếp thu, cơ quan soạn thảo vẫn giữ nguyên quy định này, tuy nhiên đại biểu đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc lại quy định này, nên áp dụng nguyên tắc hóa học xanh từ yêu cầu bắt buộc sang hình thức khuyến khích, kèm theo đó có những chính sách hỗ trợ để khuyến khích các doanh nghiệp nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa áp dụng nguyên tắc này. 

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt cho biết, hiện nay ở nhiều cơ sở hoạt động hóa chất, người chịu trách nhiệm về an toàn hóa chất, có trình độ chuyên môn phù hợp nhưng lại không có thẩm quyền, quyền hạn xử lý, phạt, yêu cầu sửa đổi, thậm chí dừng sản xuất khi phát hiện vi phạm trong an toàn quá trình sản xuất, đặc biệt khi cần xử lý tình huống phát hiện mất an toàn quá trình có nguy cơ xảy ra sự cố khẩn cấp cần có quyết định ngay, không thể đợi một thời gian báo cáo xin ý kiến cấp có thẩm quyền… Do đó, đối với vấn đề đảm bảo an toàn trong hoạt động hóa chất, tại khoản 2, Điều 35 dự thảo luật quy định: “Tổ chức, cá nhân hoạt động hóa chất phải có người chịu trách nhiệm chuyên môn về an toàn hóa chất có trình độ phù hợp”, đại biểu đề nghị bổ sung chỉnh lý lại là: “Tổ chức, cá nhân hoạt động hóa chất phải có người chịu trách nhiệm chuyên môn về an toàn hóa chất có quyền hạn và trình độ phù hợp”…