Sáng 10/5 tại Hà Nội, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam, Đại sứ Australia và Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) phối hợp tổ chức sự kiện công bố Báo cáo Chỉ số Hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) tại Việt Nam năm 2021. Chỉ số PAPI tỉnh Đắk Lắk đạt 41,524 điểm, xếp vị thứ 41/63 tỉnh, thành phố; tăng 9 bậc so với năm 2020 (50/63) tỉnh.

Sự kiện Công bố Chỉ số PAPI năm 2021 được tổ chức trực tiếp tại Hà Nội và phát trực tiếp trên nền tảng số

Báo cáo PAPI năm 2021 trình bày các kết quả chi tiết về hiệu quả hoạt động của các tỉnh theo 8 chỉ số nội dung bao gồm: tham gia của người dân ở cấp cơ sở; công khai, minh bạch trong việc ra quyết định ở địa phương; trách nhiệm giải trình với người dân; kiểm soát tham nhũng trong khu vực công; thủ tục hành chính công; cung ứng dịch vụ công; quản trị môi trường và quản trị điện tử và điểm chỉ số PAPI tổng hợp. So với kết quả của năm 2020, 30 tỉnh, thành phố đã cải thiện hiệu quả hoạt động trong cung ứng dịch vụ công, quản trị môi trường và quản trị điện tử.

Nhiều tỉnh, thành phố trong nhóm dẫn đầu tập trung ở khu vực phía Bắc. Dẫn đầu bảng tổng hợp kết quả PAPI 2021 của các tỉnh, thành phố là Thừa Thiên-Huế với 48.095 điểm; tiếp theo là Bình Dương với 47.178 điểm; Thanh Hóa với 47.102 điểm.

Bà Cherie Russell, Tham tán phát triển, Đại sứ quán Autralia tại Việt Nam phát biểu

Ngược lại, phần lớn các tỉnh khu vực Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long thuộc nhóm trung bình thấp hoặc thấp nhất. Trong 5 thành phố trực thuộc trung ương, Thành phố Hồ Chí Minh thuộc về nhóm đạt điểm thấp nhất. Kết quả này phản ánh phần nào thực tế tác động nặng nề của giãn cách xã hội toàn phần kéo dài do làn sóng COVID-19 lần thứ tư ở Thành phố Hồ Chí Minh. Thành phố Hà Nội có sự thay đổi đột phá về vị trí so với năm 2020 (41.630 điểm) lên mức 44.447 điểm.

Năm 2021, PAPI được tiến hành khảo sát với 15.833 người dân tham gia từ khắp 63 tỉnh, thành phố trên cả nước. Dựa trên nghiên cứu thí điểm thành công năm 2020, PAPI tiếp tục mở rộng nghiên cứu khả năng tiếp cận của người di cư đối với quản trị tốt và các dịch vụ công chất lượng ở những tỉnh, thành phố mà họ chuyển tới tạm trú. Năm 2021, PAPI đã phỏng vấn 1.042 người tạm trú ở 12 tỉnh, thành phố có tỉ suất nhập cư nội địa dòng dương. Kết quả khảo sát cho thấy đại dịch COVID-19 đã làm trầm trọng thêm những thách thức trong tiếp cận quản trị công hiệu quả đối với cả dân tạm trú và dân thường trú ở các tỉnh tiếp nhận nhiều dân di cư.

Theo kết quả khảo sát, năm 2021 là năm mà Việt Nam chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19. Trong 2 năm qua, người dân đặc biệt tỏ rõ sự quan tâm về sức khỏe, với tỉ lệ quan ngại về y tế và bảo hiểm y tế tăng mạnh từ 2% lên 23% song song với những quan ngại về tăng trưởng kinh tế và việc làm. Trong khi đó, mối quan ngại về ô nhiễm môi trường có xu hướng giảm nhẹ. Tỷ lệ người dân hài lòng với điều kiện kinh tế hộ gia đình cũng tiếp tục giảm 11% so với năm 2020 khi sự lạc quan của người dân với tình hình kinh tế hộ gia đình giảm xuống lần đầu tiên sau gần một thập niên tăng lên theo từng năm.

Bản đồ chỉ số Hiệu quả Quản trị và Hành chính Công cấp tỉnh (PAPI) năm 2021.

Cùng với đó, tỷ lệ người dân trả lời khảo sát cho biết họ bị mất việc làm và thu nhập tăng 10% vào năm 2021 so với năm 2020. Tỷ lệ hài lòng với cách ứng phó với đại dịch COVID-19 của các cấp chính quyền cũng giảm từ 89% năm 2020 xuống còn 84% năm 2021.

Đặc biệt, ở lĩnh vực y tế, mức độ hài lòng của người dân đối với dịch vụ của bệnh viện công tuyến huyện/quận/thành phố trực thuộc tỉnh giảm sút và tỉ lệ người dân cho biết họ hoặc người thân trong gia đình phải ‘chung chi’ để được chăm sóc tốt hơn tại bệnh viện công tuyến huyện lại tăng nhẹ.

Đáng chú ý, chỉ số nội dung về kiểm soát tham nhũng trong khu vực công lần đầu tiên giảm sút kể từ năm 2016 khi chiến dịch chống tham nhũng quyết liệt bắt đầu. Chỉ số trách nhiệm giải trình với người dân năm 2021 giảm mạnh so với năm 2019 và 2020. Sự sụt giảm này có thể là do chính quyền địa phương bị quá tải với số lượng lớn yêu cầu của người dân liên quan đến chính sách hỗ trợ và ứng phó với đại dịch COVID-19 trong năm 2021. Bên cạnh đó, việc thực hiện giãn cách xã hội yêu cầu nhiều hoạt động phải chuyển sang trực tuyến, nhưng tỉ lệ sử dụng dịch vụ công điện tử qua các cổng dịch vụ công trực tuyến của các cấp chính quyền còn rất thấp, phản ánh phần nào những hạn chế trong hiệu quả quản trị điện tử năm 2021.

Bà Cherie Russell, Tham tán phát triển, Đại sứ quán Autralia tại Việt Nam cho hay, kể từ năm 2018, Bộ Ngoại giao và Thương mại (DFAT) Australia và Đại sứ quán Ireland cùng UNDP Việt Nam đã đồng tài trợ Chương trình nghiên cứu PAPI.  “Khảo sát PAPI đóng vai trò quan trọng tại Việt Nam, giúp chính quyền các cấp cải thiện việc ra quyết định, hoạch định chính sách và cung cấp dịch vụ công cho người dân dựa trên cơ sở dữ liệu tin cậy về trải nghiệm của người dân. Trong bối cảnh Việt Nam mong muốn trở thành nước có thu nhập trung bình cao và hướng tới mục tiêu nền kinh tế thu nhập cao thì việc chính quyền các cấp hiểu được mong muốn của người dân, kịp thời chuyển đổi và cải thiện đường lối chính sách dựa trên các phản hồi của người dân là vô cùng quan trọng”,  bà Cherie Russell nói.

*Về Chỉ số PAPI năm 2021 Đắk Lắk năm 2021 đạt 41,524 điểm, xếp vị thứ 41/63 tỉnh, thành phố; tăng 9 bậc so với năm 2020 (50/63) tỉnh.

Cụ thể, nhóm tiêu chí đạt điểm cao nhất là tham gia của người dân cấp cơ sở;  Nhóm tiêu chí đạt điểm trung bình cao là quản trị điện tử; Nhóm tiêu chí đạt điểm trung bình thấp là công khai minh bạch, trách nhiệm giải trình và kiểm soát tham nhũng; Nhóm tiêu chí đạt điểm thấp nhất là thủ tục hành chính công; cung ứng dịch vụ công; quản trị môi trường. 

Báo cáo của UNDP cũng chỉ ra các tiêu chí cần cải thiện của tỉnh Đắk Lắk gồm: Tham gia của người dân cấp cơ sở; Quản trị điện tử;  kiểm soát tham nhũng.