Ngày 20/11, Tổ chức IDH phối hợp với Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam, Cục Bảo vệ Thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn), Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam tổ chức tổng kết Dự án “Thúc đẩy sản xuất và thương mại bền vững hồ tiêu Việt Nam”.

Bà Brenda Candries, đại diện phái đoàn Liên minh Châu Âu (EU) tại Việt Nam phát biểu khai mạc.

Tham gia buổi họp tổng kết có gần 100 đại biểu đại diện Bộ Công Thương, Cục Bảo vệ thực vật, Vụ Hợp tác quốc tế, Trung tâm Khuyến nông quốc gia, Đối tác phát triển Nông nghiệp Bền vững Việt Nam… cùng nhiều đại biểu từ các tỉnh tham gia dự án, tổ chức quốc tế, doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân.

Dự án “Thúc đẩy sản xuất và thương mại bền vững hồ tiêu Việt Nam” do Liên minh châu Âu và tổ chức IDH tài trợ, được thực hiện trong giai đoạn 2021 - 2023 tại 3 tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông và Gia Lai. Việc triển khai dự án nhằm hỗ trợ Việt Nam đạt được những lợi ích từ các cam kết thương mại song phương, trong đó tập trung vào việc thực hiện Hiệp định Thương mại Tự do EU - Việt Nam (EVFTA), thúc đẩy xuất khẩu các sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao từ Việt Nam sang EU.

Ông Nguyễn Thiên Văn – Phó Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu

Qua 3 năm triển khai, nhờ sự hợp tác tích cực và hiệu quả của các đối tác từ trung ương đến địa phương, dự án đã góp phần cải thiện đời sống của gần 8.000 hộ nông dân trồng hồ tiêu trên diện tích 8500 ha ở Tây Nguyên và giúp các doanh nghiệp sản xuất, chế biến hồ tiêu tăng sản lượng bền vững. Một số kết quả chính của dự án: Tăng 60% khối lượng hạt tiêu tuân thủ các yêu cầu dư lượng thuốc bảo vệ thực vật của thị trường cao cấp và giá trị tiêu xuất khẩu được chứng nhận năm 2023 ước đạt 600 triệu USD; 50% đại lý thuốc bảo vệ thực vật ký cam kết tuân thủ các quy định về quản lý thuốc. Ngoài ra, dự án đã góp phần giảm 98% việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật cấm, đặc biệt là các loại thuốc diệt cỏ, nấm và côn trùng trong bối cảnh thị trường cảnh báo tồn dư ở mức cao ở vùng triển khai dự án; huy động sự tham gia của 12 doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất và xuất khẩu hồ tiêu hàng đầu Việt Nam vào dự án; 14 đội dịch vụ nông nghiệp được thành lập nhằm cung cấp dịch vụ nông nghiệp, tư vấn và giám sát việc sử dụng hóa chất có trách nhiệm của nông dân. Trong 3 năm, 160 khóa tập huấn cho nông dân đã được tổ chức. Nông dân được phổ biến kiến thức và hướng dẫn áp dụng thực hành nông nghiệp tốt, quản lý dịch hại tổng hợp, quản lý sức khỏe cây trồng, quản lý thảm phủ... góp phần giảm vật tư đầu vào, qua đó giảm 10% phát thải carbon và giảm 17% lượng nước tưới.

Trao tặng Kỷ niệm chương cho các đơn vị đối tác dự án, doanh nghiệp, hợp tác xã  nông dân tiêu biểu

Phát biểu tại buổi tổng kết, Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam Hoàng Thị Liên cho rằng, ảnh hưởng của các doanh nghiệp tiên phong trong quy mô hoạt động của dự án đã tạo ra sự lan tỏa tích cực và hiệu quả đối với các doanh nghiệp còn lại trong và ngoài hiệp hội cũng như tạo ra các tác động giúp thay đổi nhận thức của bà con canh tác tại vườn nguyên liệu. Có thể nói, ngành hồ tiêu của Việt Nam lần đầu tiên có một dự án tiếp cận trên quy mô của cả ngành.

Ông Nguyễn Quý Dương, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật nhận định, bên cạnh các tác động trực tiếp của dự án thì một tác động khác cũng vô cùng quan trọng chính là vấn đề môi trường. Trước đây, bà con nông dân sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật một cách chủ quan và cảm tính nên đã gây ảnh hưởng đến môi trường sống. Ngoài các yếu tố về sản xuất, thu nhập… thì sức khỏe của người nông dân và của người sống trong vùng sản xuất là những vấn đề rất lớn cần được quan tâm. Dự án đã làm thay đổi nhận thức của người dân về việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách và điều đó làm cho sức khỏe của người dân được bảo đảm.

Các bên tham gia Dự án “Thúc đẩy sản xuất và thương mại bền vững hồ tiêu Việt Nam” tham quan mô hình  ở huyện Cư M'gar

Bà Phan Thị Vân, Giám đốc Chương trình, IDH Việt Nam chia sẻ, IDH cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ ngành hồ tiêu Việt Nam phát triền bền vững. Thời gian tới, IDH tăng cường huy động sự tham gia đầu tư của khối công, khối tư để nhân rộng các kết quả của dự án. Đặc biệt, IDH sẽ tiếp tục đồng hành cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị, các doanh nghiệp gia vị xây dựng và triển khai các chương trình tập trung vào các vấn đề quản lý dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, cải thiện sinh kế của người dân; hỗ trợ ngành gia vị Việt Nam đáp ứng với những yêu cầu mới của thị trường về các vấn đề xã hội và môi trường.

Theo ông Nguyễn Thiên Văn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, mặc dù mới là bước khởi đầu và quy mô dự án còn khiếm tốn nhưng dự án đã tạo ra sự lan tỏa tích cực và hiệu quả, giúp thay đổi nhận thức, thực hành canh tác sản xuất hồ tiêu bền vững đáp ứng yêu cầu của thị trường.

“Dự án này được kết nối liên kết theo chuỗi giá trị mà Việt Nam cũng như tỉnh Đắk Lắk và các tỉnh Tây Nguyên hết sức quan tâm. Hy vọng thời gian tới chia sẻ với những khó khăn đang đặt ra đối với các tỉnh Tây Nguyên và yêu cầu của sự phát triển bền vững, các cơ quan, các tổ chức tiếp tụcquan tâm đồng hành tạo điều kiện cho người dân các tỉnh trên địa bàn Tây Nguyên được tiếp cận và mở rộng diện tịch. Đồng thời gia tăng thêm lợi nhuận kinh tế cũng như phát triển bền vững”.

Trước đó, ngày 19 - 20/11, đại diện Phái đoàn Liên minh EU tại Việt Nam cùng tổ chức IDH và các đối tác đã có chuyến thăm vùng dự án tại huyện Cư M’Gar và nhà máy chế biến hồ tiêu của Công ty Simexco DakLak.

Tại đây, đại diện nông dân, HTX và doanh nghiệp đã chia sẻ về các tác động của dự án trong việc thay đổi thực hành canh tác sản xuất hồ tiêu bền vững, qua đó cải thiện đời sống của người nông dân trồng tiêu, gia tăng sản lượng hồ tiêu đáp ứng yêu cầu của thị trường.