Cơ sở sản xuất kinh doanh đầu tiên mà Đoàn công tác của Sở LĐTBXH tỉnh Đắk Lắk tìm đến là DNTN Vũ Văn Đông, địa chỉ 85/76/11 đường số 9, phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân, TP.HCM. Tại cơ sở này hiện có 10 lao động thì có tới 9 lao động của tỉnh Đắk Lắk. Trong đó 100% là nữ và 8/10 lao động tuổi từ 15 đến 17. Số lao động của Đắk Lắk đều trú tại xã Ea Yiêng, huyện Krông Pắc của tỉnh Đắk Lắk.


Qua thực tế tiếp cận trực tiếp với người lao động và trao đổi với chủ cơ sở là ông Vũ Văn Đông cho thấy: Trước khi tuyển lao động của Đắk Lắk, chủ cơ sở đã chủ động  báo cáo chính quyền xã, công an xã Ea Yiêng, huyện Krông Pắc của tỉnh Đắk Lắk các thông tin về địa chỉ, tên cơ sở, số điện thoại của chủ cơ sở và ngành nghề sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Tất cả số trẻ em lao động tại đây đều được sự đồng ý bằng văn bản của cha mẹ.  Tại cơ sở này duy nhất chỉ có hoạt động may gia công quần áo. Mọi hoạt động may gia công chỉ diễn ra ngay trong nhà của ông Vũ Văn Đông. Về mức lương trong năm đầu tiên từ 2 triệu đến 2,5 triệu đồng/tháng, năm thứ 2 khoảng 3 triệu đồng/ tháng và năm thứ 3 từ 3,5 đến 4 triệu đồng/tháng. Mức lương mà chủ cơ sở trả cho lao động trẻ em tại đây đều có sự thống nhất với cha mẹ các cháu. Toàn bộ chi phí ăn, nghỉ đều do chủ cơ sở chi trả. 100% lao động tại đây đều hài lòng với điều kiện lao động, ăn, ở và mong muốn làm việc lâu dài tại đây. 


Còn tại Công ty TNHH Sản xuất Thương mại TBI Nam Anh, địa chỉ 329/21/1 Tân Hưng, Tân Phú có nhiều lao động của Đắk Lắk đến từ các huyện Krông Pắc, Buôn Đôn. Tại cơ sở này được đầu tư lắp đặt một dây chuyền may gia công khẩu trang vệ sinh hiện đại, tự động hóa cao, các cháu làm việc nhẹ nhàng không vất vả. Môi trường làm việc tương đối tốt. Mức lương khá từ 3 đến 5 triệu đồng/tháng – tùy thuộc vào tay nghề và số năm làm việc. Tại đây chủ sử dụng lao động bố trí nhà ăn riêng, nơi sinh hoạt ngủ nghỉ riêng cho lao động trong công ty. Các chi phí ăn, nơi ngủ nghỉ, vệ sinh tắm rửa đều do Công ty bảo đảm.


Tuy nhiên, tại 2 cơ sở này đều chưa thực hiện đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động theo như quy định của pháp luật. Qua trao đổi vấn đề này với người lao động tại 2 cơ sở nêu trên thì tất cả đều không muốn đóng bảo hiểm xã hội.

Ngoài 2 cơ sở trên, trong đợt khảo sát thực tế tại thành phố Hồ Chí Minh Đoàn rất bất ngờ vì nhiều địa chỉ mà các gia đình có con em hiện đang lao động cung cấp, trong đó có nhiều em mong muốn được trở về nhà, nhưng Đoàn không thể tiếp cận được với các cháu - do địa chỉ không chính xác. Như vậy, rất có thể số trẻ em có nguy cơ bị lao động cưỡng bức hoặc bị các xâm hại khác sẽ nằm trong số cơ sở mà bản thân lao động trẻ em và cha mẹ các cháu không rõ địa chỉ chính xác ở đâu.

Hiện Sở LĐTBXH tỉnh Đắk Lắk đang tiếp tục liên hệ với các gia đình và phía cơ quan chức năng của TP.HCM để xác định chính xác địa chỉ nơi các cháu lao động để có hướng giải quyết tiếp theo./.