Trong những năm gần đây, nuôi trồng thủy sản lồng bè đã trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn tại khu vực phía Đông tỉnh Đắk Lắk. Tuy nhiên, tình trạng nuôi trồng không phép, trái phép, tự phát và thiếu quy hoạch đang đặt ra nhiều thách thức về môi trường, an toàn sinh thái và quản lý nhà nước. Trước thực tế đó, tỉnh Đắk Lắk đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp nhằm sắp xếp, quy hoạch lại vùng nuôi, từng bước đưa hoạt động nuôi trồng thủy sản vào nền nếp, phát triển theo hướng bền vững.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thiên Văn kiểm tra khu vực nuôi thủy sản tại vịnh Vũng Rô.

Quyết liệt sắp xếp, giải tỏa lồng bè trái phép

Hiện toàn tỉnh Đắk Lắk có khoảng 186.036 lồng nuôi thủy sản biển, với tổng thể tích ước đạt 2.557.586 m³. Trong đó có 10.766 lồng ương tôm hùm, 166.168 lồng nuôi tôm hùm, 9.057 lồng nuôi cá biển và 45 lồng nuôi các loại cá khác. Các lồng bè này chủ yếu phân bố tại các vùng biển thuận lợi như đầm Cù Mông, vịnh Xuân Đài, vịnh Vũng Rô.

Tuy nhiên, do phần lớn hoạt động nuôi trồng diễn ra theo hình thức tự phát, chưa tuân thủ quy hoạch hoặc không có giấy phép, nên đã phát sinh nhiều hệ lụy như ô nhiễm môi trường nước, khó khăn trong công tác quản lý, giám sát, kiểm soát dịch bệnh, con giống và sản phẩm sau thu hoạch.

Thời gian qua, chính quyền các địa phương đã có nhiều nỗ lực trong công tác rà soát, sắp xếp và giải tỏa lồng bè nuôi không đúng quy hoạch. Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn còn gặp nhiều khó khăn, do chưa có đơn vị nào đủ năng lực tiếp nhận và lưu giữ tài sản là tôm, cá sống của người dân khi bị cưỡng chế di dời. Điều này khiến việc xử lý các trường hợp vi phạm vẫn còn chậm, chưa đạt được hiệu quả như kỳ vọng.

Ông Đào Quang Minh - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Biển đảo tỉnh Đắk Lắk cho biết: Địa phương hiện chỉ còn hai cấp chính quyền, nên công tác triển khai các nhiệm vụ cụ thể trong đề án sắp xếp lồng bè đang được tập trung cao độ. Chúng tôi đã tiến hành đong đếm lại số lượng lồng bè tại các vùng nuôi, đồng thời xác định lại các khu vực phù hợp để tổ chức lại sản xuất. Cùng với đó là tăng cường theo dõi, quan trắc môi trường nhằm kiểm soát chặt chẽ quá trình nuôi trồng.

Tại phường Sông Cầu, một trong những địa phương có mật độ lồng bè lớn, chính quyền cũng đang tích cực triển khai nhiều giải pháp nhằm chấm dứt tình trạng nuôi trồng trái phép. Cụ thể, địa phương đang tiến hành giao khu vực biển, mặt nước đúng quy định cho các hộ dân đủ điều kiện sản xuất, đồng thời hướng tới hình thành vùng nuôi biển xa bờ, giảm áp lực cho các vùng đầm vịnh ven bờ.

Ông Huỳnh Đình Quang - Phó Chủ tịch UBND phường Sông Cầu cho biết: "Chúng tôi đặc biệt chú trọng việc tăng cường quản lý con giống. Người dân chỉ được sử dụng giống có nguồn gốc rõ ràng, đã qua kiểm dịch, nhằm hạn chế tổn thất trong quá trình nuôi. Bên cạnh đó, việc thu gom rác thải trên đầm, vịnh cũng đang được đẩy mạnh để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường."

Ứng dụng công nghệ, phát triển vùng nuôi mới

Mới đây, Đoàn công tác của UBND tỉnh Đắk Lắk do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thiên Văn làm trưởng đoàn đã trực tiếp kiểm tra thực tế tình hình nuôi trồng thủy sản tại các khu vực phía Đông tỉnh. Qua kiểm tra, đồng chí Nguyễn Thiên Văn đã yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các sở, ngành liên quan tiếp tục theo dõi, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương thực hiện nghiêm việc quy hoạch và sắp xếp lại lồng bè, đảm bảo đúng mục tiêu tại Đề án Tổng thể phát triển ngành nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 đã đề ra.

"Thứ nhất, các địa phương phải tuyệt đối không để tình trạng phát sinh thêm lồng bè ngoài quy hoạch, nhất là tại các vùng trọng điểm. Thứ hai, đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân trong bảo vệ môi trường biển. Thứ ba, cần hỗ trợ bà con trong việc chuyển đổi ngành nghề, chuyển hướng sản xuất phù hợp, hiệu quả hơn." -  Phó Chủ tịch UBND tỉnh  Nguyễn Thiên Văn nhấn mạnh.

Khu vực nuôi thủy sản tại vịnh Vũng Rô.

Với những nỗ lực từ chính quyền tỉnh đến cơ sở, cùng sự vào cuộc đồng bộ của các sở, ngành, hoạt động nuôi trồng thủy sản lồng bè tại Đắk Lắk đang từng bước được đưa vào khuôn khổ. Việc sắp xếp lại vùng nuôi không chỉ giúp kiểm soát tốt tình hình sản xuất, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận các chính sách hỗ trợ, công nghệ tiên tiến, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Tỉnh Đắk Lắk đặt mục tiêu phát triển ngành nuôi trồng thủy sản theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững. Qua đó, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân ven biển, đồng thời đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.