Ngày 29/5, Sở Công Thương tỉnh Đắk Lắk phối hợp với Cục Xuất – Nhập khẩu, Bộ Công Thương tổ chức hội thảo “EVFTA – Cơ hội và chiến lược cho nông sản Đắk Lắk chinh phục thị trường Châu Âu” với sự tham dự của hơn 150 đại biểu là doanh nghiệp, hợp tác xã và chuyên gia thương mại.

​

Các đại biểu tham dự hội nghị

Hội thảo tập trung vào các nội dung trọng tâm trong 3 phiên nhằm trang bị kiến thức và kỹ năng cho doanh nghiệp Đắk Lắk gồm: Phiên 1 sẽ làm rõ tác động của rào cản/thuế tại thị trường khác, ưu đãi thuế cốt lõi của EVFTA cho nông sản Đắk Lắk, và hướng dẫn trọng tâm về Quy tắc Xuất xứ (ROO) cũng như cơ chế tự chứng nhận xuất xứ REX.

Phiên 2 sẽ “giải mã” các tiêu chuẩn khắt khe của EU, từ tổng quan yêu cầu SPS, TBT đến cập nhật các quy định mới (EUDR, ESG, CBAM...) và tầm quan trọng của chứng nhận quốc tế (Global G.A.P., Fairtrade, Organic...).

Đặc biệt, phiên 3 sẽ đi sâu vào hành động thực tiễn, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng nền tảng xuất khẩu bền vững, thích ứng tiêu chuẩn mới (EUDR), xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn, truy xuất nguồn gốc, liên kết chuỗi giá trị.

Ông Nguyễn Hữu Phúc – Phó Giám đốc Sở Công Thương phát biểu khai mạc hội thảo

Các diễn giả cũng hướng dẫn cách xây dựng và bảo vệ thương hiệu tại EU, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng câu chuyện thương hiệu gắn liền với tính bền vững, đặc sắc vùng miền (Đắk Lắk). Trong đó, sở hữu trí tuệ (SHTT) được giới thiệu như một tài sản chiến lược, với các loại hình cần quan tâm (Nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý) và các bước cơ bản để bảo hộ nhãn hiệu tại EU. Tầm quan trọng của việc đăng ký trước khi xuất khẩu quy mô lớn cũng được nhấn mạnh, cùng với ví dụ về Cà phê Buôn Ma Thuột đã được bảo hộ chỉ dẫn địa lý tại EU.

Ngoài ra, hội thảo cũng sẽ trang bị cho các DN kiến thức về nhận diện và phòng ngừa các rủi ro chính trong xuất khẩu sang EU, bao gồm rủi ro tuân thủ (SPS, TBT, nhãn mác, EUDR), rủi ro hợp đồng & thanh toán, rủi ro chất lượng & vận chuyển, rủi ro Sở hữu Trí tuệ (xâm phạm nhãn hiệu, bị đối thủ cạnh tranh đăng ký mất nhãn hiệu), rủi ro Quy tắc xuất xứ, và rủi ro tỷ giá.

Ông Đinh Sỹ Minh Lăng- Bộ Công Thương chia sẻ lợi thế Cạnh tranh Then chốt quy tắc xuất xứ trong bối cảnh mới

Các chuyên gia nhận định, trong bối cảnh thị trường quốc tế có nhiều biến động, đặc biệt là các rào cản thuế quan từ thị trường khác như Mỹ, việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Liên minh châu Âu (EU) nổi lên như một điểm đến tiềm năng, và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) chính là “đòn bẩy” quan trọng, đang mở ra “cánh cửa vàng” cho các ngành hàng nông sản chủ lực của Đắk Lắk như cà phê, hồ tiêu, trái cây, mật ong… tiếp cận sâu hơn vào thị trường khó tính nhưng đầy tiềm năng của châu Âu. Tuy nhiên, cơ hội đi cùng thách thức, đòi hỏi doanh nghiệp phải nhanh chóng chuyển mình

Ông Nguyễn Thành Hưng, chuyên gia tư vấn cao cấp của Chính phủ về hội nhập quốc tế chỉ rõ, EVFTA dành mức cắt giảm thuế quan sâu và rộng cho các mặt hàng nông sản Việt Nam, nhưng để tận dụng được các ưu đãi này, doanh nghiệp cần đáp ứng đầy đủ quy tắc xuất xứ, minh bạch hóa chuỗi cung ứng và áp dụng các tiêu chuẩn mới về lao động, môi trường và truy xuất nguồn gốc.

Ông Nguyễn Thành Hưng, chuyên gia tư vấn cao cấp của Chính phủ chia sẻ tại hội thảo

“ Theo quy định của EU về biện pháp phi quan thuế, biện pháp kỹ thuật ví dụ như: sản xuất xanh, vệ sinh an toàn thực phẩm vấn đề đóng gói quy trình sản xuất, các vấn đề môi trường đến các quy trình về lao động đều ảnh hưởng đến việc chúng ta có thể đẩy mạnh được sản phẩm của Việt Nam vào thị trường EU hay không? Cho nên các doanh nghiệp Việt Nam phải nhanh chóng đảm bảo được các tiêu chí như các nước nhập khẩu EU quy định”.

Ông Nguyễn Hữu Phúc – Phó Giám đốc Sở Công Thương cho biết, theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2023, xuất khẩu của tỉnh Đắk Lắk đi các thị trường EVFTA đạt gần 1 tỷ 500 triệu đô la Mỹ, năm 2024 đạt hơn 1 tỷ gần 880 triệu đô la Mỹ. Sản phẩm xuất khẩu chủ yếu là cà phê, hàng rau quả, điều, tiêu, cao su, sắn…con số này cho thấy sự tiềm năng về xuất khẩu nông sản của tỉnh. Đắk Lăk xác định EVFTA không chỉ là cơ hội, mà là chất xúc tác để tái cấu trúc ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, minh bạch và bền vững hơn.

Tỉnh đang đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng vùng nguyên liệu chuẩn quốc tế, phát triển thương hiệu sản phẩm và xúc tiến xuất khẩu có trọng tâm. Về lâu dài, tỉnh sẽ xây dựng một trung tâm hỗ trợ kỹ thuật – xúc tiến EVFTA để đồng hành cùng doanh nghiệp địa phương trong hành trình chinh phục thị trường châu Âu đầy tiềm năng nhưng cũng đầy thách thức.

Chia sẻ về vấn đề xây dựng và bảo hộ sở hữu trí tuệ cho nông sản địa phương, đại diện Cục Sở hữu trí tuệ nhấn mạnh, với EVFTA, Liên minh châu Âu đã công nhận 39 chỉ dẫn địa lý của Việt Nam, trong đó có Cà phê Buôn Ma Thuột. Đây là lợi thế lớn nhưng cũng đặt ra yêu cầu bảo vệ thương hiệu nghiêm ngặt hơn để tránh bị xâm phạm tại thị trường quốc tế. Doanh nghiệp cần chủ động đăng ký nhãn hiệu, xây dựng hồ sơ bảo hộ chỉ dẫn địa lý, đặc biệt trong bối cảnh hàng giả, hàng nhái dễ gây tổn hại uy tín thương hiệu Việt tại thị trường cao cấp như EU.

Tại hội thảo, đa số doanh nghiệp  Đắk Lắk đề xuất các giải pháp để xây dựng chuỗi cung ứng bền vững – yếu tố đang trở thành yêu cầu bắt buộc của thị trường Châu Âu. Việc đáp ứng các tiêu chí về phát triển bền vững không chỉ nằm ở khâu sản xuất mà còn liên quan đến công bằng lao động, bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.