Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội trả lời cử tri các tỉnh như sau:

Về mức trợ cấp thờ cúng liệt sĩ

Trước ngày 1/1/2013, không quy định chế độ trợ cấp thờ cúng hàng năm. Tiếp thu kiến nghị Đại biểu Quốc hội, cử tri, từ ngày 1/1/2013, Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng (sửa đổi, bổ sung năm 2012) quy định: “Liệt sĩ không còn thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tiền tuất hàng tháng thì người được giao thờ cúng liệt sĩ được hưởng trợ cấp mỗi năm một lần”.

Ngày 14/2/2015 Chính phủ ban hành Nghị  định số 20/2015/NĐ-CP quy định về mức trợ cấp, phụ cấp ưu đãi đối với người có công với cách mạng, trong đó quy định, liệt sĩ không còn người hưởng trợ cấp tiền tuất hàng tháng thì người thờ cúng được hưởng trợ cấp thờ cúng mỗi năm một lần, mức 500.000 đồng/tháng.

Đây là khoản trợ cấp hỗ trợ việc thờ cúng liệt sĩ đối với người được ủy quyền thờ cúng liệt sĩ, không phải trợ cấp đảm bảo cuộc sống cho người thờ cúng. Vì vậy, mức trợ cấp thờ cúng 500.000 đồng/năm là phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước hiện nay.

Về chế độ, chính sách đối với thân nhân liệt sĩ trực tiếp thờ cúng

Đối với thân nhân liệt sĩ (cha, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con đẻ chưa thành niên hoặc đã thành niên nhưng bị khuyết tật nặng) nếu liệt sĩ còn sống phải có trách nhiệm nuôi dưỡng họ. Nên khi liệt sĩ hy sinh thì Nhà nước có trách nhiệm trợ cấp cho các đối tượng.

Đối với anh, chị, em, cháu.. của liệt sĩ, nếu được uỷ quyền thờ cúng liệt sĩ thì được hưởng trợ cấp mỗi năm một lần, mức trợ cấp 500.000 đồng để hỗ trợ thờ cúng liệt sĩ.

Đồng thời, thân nhân liệt sĩ theo quy định tại Điều 14 Pháp lệnh Ưu đãi người có công được Nhà nước mua BHYT và được xem xét, hỗ trợ nhà ở theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ.

Như vậy, nếu thân nhân liệt sĩ đồng thời là người thờ cúng liệt sĩ thì đương nhiên được Nhà nước mua BHYT, được xem xét hỗ trợ nhà ở.

Đối với đề nghị thân nhân trực tiếp thờ cúng liệt sĩ được hưởng BHXH, về bản chất BHXH là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ BHXH. Chế độ BHXH thực hiện theo nguyên tắc đóng hưởng, khác hoàn toàn với trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng (xét hưởng căn cứ mức độ cống hiến, hy sinh của đối tượng và khả năng ngân sách). Vì vậy kiến nghị này không thể thực hiện được.