Ngày 29/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, các đại biểu thảo luận, đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026; kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021 - 2025: phát triển kinh tế - xã hội; cơ cấu lại nền kinh tế.

Quang cảnh phiên làm việc (Ảnh: quochoi.vn).

Thảo luận, góp ý về vấn đề sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động các công ty nông, lâm nghiệp, Phó Trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thị Thu Nguyệt cho rằng, công tác sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động các công ty nông, lâm nghiệp hết sức quan trọng đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt cho biết, thực tiễn hơn 10 năm triển khai, thực hiện theo tinh thần Nghị quyết số 30 của Bộ Chính trị và gần đây nhất là Kết Luận số 103 của Bộ Chính trị, Nghị quyết 109 của Quốc hội đã cho thấy, Chính phủ hết sức quyết liệt, khẩn trương trong công tác chỉ đạo, điều hành, hoàn thiện khung pháp lý và đem lại kết quả rất đáng trân trọng. Nhiều công ty sau sắp xếp, chuyển đổi mô hình hoạt động đã chuyển biến tích cực về phương thức quản trị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, cải thiện đời sống người lao động, nâng cao hiệu quả bảo vệ rừng, quản lý đất đai, bảo tồn đa dạng sinh học.

Tuy nhiên, tiến độ thực hiện đến nay rất chậm, vẫn còn 95/256 (chiếm 37,11%) công ty nông, lâm nghiệp tại 24/34 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và 2 tổng công ty chưa hoàn thành sắp xếp, đổi mới hoạt động. Mục tiêu đặt ra “Phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành nhiệm vụ sắp xếp, chuyển đổi mô hình hoạt động mới các công ty nông lâm nghiệp trong cả nước” vẫn chưa đạt được.

Phó Trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nguyễn Thị Thu Nguyệt phát biểu tại phiên làm việc (Ảnh: Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh cung cấp)

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt nhấn mạnh, trong quá trình thực hiện Phương án đã phê duyệt, nhiều công ty vẫn còn loay hoay trong việc thực hiện các thủ tục chuyển đổi sở hữu, xử lý tài sản, xử lý tình trạng mất cân đối về tài chính giữa khoản trả nợ lớn hơn khoản nợ thu hồi, việc chi trả chế độ nhận khoán cho người lao động… Đây là những điểm nghẽn được đề cập rất nhiều tại các Hội nghị mà đến nay vẫn chưa được tháo gỡ triệt để. Nhiều địa phương gặp khó khăn trong giải quyết các tranh chấp, khiếu kiện đông người, phức tạp giữa người dân và các công ty nông lâm nghiệp trong giao nhận khoán, trong công tác giải phóng mặt bằng để đầu tư dự án phát triển kinh tế từ diện tích đất của các công ty bàn giao về địa phương mà người dân đã sử dụng sản xuất, ổn định dân cư. Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân liên quan đến nguồn gốc đất từ các công ty nông lâm nghiệp được phản ánh trong mỗi lần tiếp xúc cử tri với đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND vẫn chưa có câu trả lời, giải quyết thỏa đáng…

Từ thực tiễn trên, đại biểu đề nghị Chính phủ đặc biệt quan tâm đến nhiệm vụ này. xem công tác sắp xếp, chuyển sang mô hình hoạt động mới đối với các công ty nông, lâm nghiệp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 để tập trung chỉ đạo, làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu các bộ ngành, địa phương, các công ty theo Kết luận số 103 của Bộ Chính trị.

Đồng thời đề xuất Quốc hội ban hành nghị quyết về chính sách, cơ chế đặc thù tháo gỡ những vướng mắc, điểm nghẽn từ thực tiễn trong quá trình thực hiện sắp xếp, chuyển đổi mô hình hoạt động mới đối với các công ty nông lâm nghiệp tương tự như chính sách, cơ chế đặc thù giải quyết những vướng mắc trong lĩnh vực đất đai được Quốc hội thông qua áp dụng tại một số tỉnh, thành phố trong thời gian qua. Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo xử lý các vấn đề tài sản, đất đai - đất rừng gây lãng phí, làm phát sinh tranh chấp giữa các công ty nông lâm nghiệp và người dân một cách khẩn trương, tích cực và minh bạch; chỉ đạo các địa phương có các giải pháp hỗ trợ các công ty nông lâm nghiệp sau xắp xếp nâng cao năng lực quản trị - sản xuất và kết nối thị trường, ứng dụng công nghệ số góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động sau sắp xếp.

Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tham dự phiên làm việc (Ảnh: Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh cung cấp)

Thảo luận về vấn đề hạ tầng giao thông, Phó Trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nguyễn Thị Thu Nguyệt cho biết, thực hiện nghị quyết của Quốc hội về sát nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và vận hành bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp, đến nay các địa phương đã dần ổn định, từng bước kiến tạo không gian phát triển mới, tập trung khai thác nguồn lực, nâng cao năng lực nội sinh để phát triển kinh tế - xã hội, trong đó đầu tư hạ tầng giao thông được xem là nhiệm vụ trọng tâm. Tuy nhiên, đối với các địa phương vẫn còn sự điều phối, hỗ trợ từ ngân sách của Trung ương thì rất cần sự quan tâm, hỗ trợ đặc biệt của Chính phủ.

Riêng đối với tỉnh Đắk Lắk, sau khi sát nhập là địa phương có phạm vi lãnh thổ mở rộng trải dài từ vùng duyên hải đến cao nguyên, diện tích lớn thứ ba của cả nước. Việc hình thành tuyến giao thông đường bộ cao tốc Phú Yên - Đắk Lắk là huyết mạch giao thông chiến lược, đóng vai trò xương sống trong hạ tầng thiết yếu của tỉnh sẽ kết nối các trung tâm kinh tế, vùng sản xuất trọng điểm, sân bay và hệ thống cảng biển góp phần thúc đẩy liên kết vùng, thu hút đầu tư để phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống cho người dân.

Trên cơ sở Tờ trình đề nghị của tỉnh về đề xuất phương án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Phú Yên - Đắk Lắk, đại biểu đề nghị Chính phủ quan tâm phê duyệt, bố trí nguồn lực hỗ trợ để địa phương sớm triển khai, thực hiện. Đồng thời đề nghị Chính phủ bổ sung Dự án đầu tư tuyến cao tốc Đông - Tây tỉnh Đắk Lắk, đoạn từ cao tốc Bắc Nam phía Đông đến Quốc lộ 14 vào danh mục đầu tư từ nguồn vốn ngân sách trung ương trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030, thực hiện phân kỳ đầu tư để có cơ sở cơ sở cho việc triển khai, thực hiện trong giai đoạn đến.