Chiều 5/5, tại tỉnh Kon Tum, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác quản lý bảo vệ rừng (QLBVR) và phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR) năm 2023, 4 tháng đầu năm 2024 và triển khai nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới. Dự hội nghị có đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và UBND các tỉnh, thành trong cả nước.

Tại điểm cầu Đắk Lắk có sự tham dự của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thiên Văn; đại diện các sở, ngành, địa phương và chủ rừng.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh tuyệt đối không được lơ là, chủ quan; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu trong quản lý, bảo vệ và phòng, chống cháy rừng - Ảnh: VGP/Hải Minh

Hội nghị tập trung thảo luận, nêu rõ những khó khăn, vướng mắc về thể chế trong việc quản lý, bảo vệ và phòng, chống cháy rừng; chế độ, chính sách đối với lực lượng quản lý, bảo vệ rừng; giải pháp để duy trì tỉ lệ che phủ rừng; việc bảo đảm đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số các tỉnh Tây Nguyên.

Theo Bộ NN&PTNT, từ cuối năm 2023 và 4 tháng đầu năm 2024 là thời điểm trước và trong mùa khô, Bộ đã tổ chức nhiều đoàn công tác kiểm tra, đôn đốc việc xây dựng và thực hiện phương án phòng cháy, chữa cháy rừng, qua đó chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan chức năng, chủ rừng chủ động triển khai các biện pháp bảo vệ rừng nhằm giảm nguy cơ cháy rừng.

Các điểm cầu tham gia ý kiến tại hội nghị 

Bộ cũng chỉ đạo, huy động lực lượng kiểm lâm Trung ương (cục kiểm lâm, chi cục kiểm lâm vùng) kịp thời hỗ trợ các địa phương khi xảy ra cháy lớn, nguy hiểm tại các địa phương, như Hà Giang, Lào Cai, Điện Biên, Lai Châu và một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long....

Về công tác dự báo, cảnh báo sớm, Bộ thường xuyên tiếp nhận, cập nhật thông tin về diễn biến các điểm cháy rừng trên toàn quốc thông qua trạm thu vệ tinh MODIS; kịp thời thông báo cho các địa phương thông tin về điểm cháy để kiểm tra, phát hiện và xử lý kịp thời nếu có cháy rừng xảy ra. Theo thống kê, bình quân mỗi ngày phát hiện khoảng 400-500 điểm phát lửa trên toàn quốc.

Bộ cũng phối hợp với Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia cung cấp thông tin về dự báo thời tiết trong 7 ngày để các địa phương chủ động trong phương án phòng cháy, chữa cháy rừng; duy trì chế độ trực phòng cháy, chữa cháy 24/24 giờ tại cục kiểm lâm và các chi cục kiểm lâm vùng.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thiên Văn chủ trì điểm cầu Đắk Lắk

Bộ NN&PTNT cho hay, năm 2023, trên toàn quốc, các cơ quan chức năng đã phát hiện 3.327 vụ vi phạm ảnh hưởng đến rừng, giảm 5.790 vụ so với năm 2022. Diện tích rừng bị tác động là hơn 1.000 ha.

Trong 4 tháng đầu năm 2024, cả nước phát hiện 650 vụ phá rừng, diện tích bị tác động là 182,2 ha, giảm 75,7 ha so với năm 2023. Tuy nhiên, có 10 vụ chống người thi hành công vụ, làm 13 người bị thương và tử vong.

Các vụ phá rừng chủ yếu xảy ra tại các tỉnh Tây Nguyên, miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ, như Bắc Kạn, Sơn La, Điện Biên, Nghệ An, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Phú Yên…

Dù số vụ vi phạm pháp luật về quản lý bảo vệ rừng đã giảm dần qua các năm, song vẫn còn tình trạng phá rừng, khai thác gỗ trái pháp luật diễn ra thường xuyên tại một số vùng trọng điểm, các khu vực giáp ranh giữa các tỉnh, nhất là Tây Nguyên, Đông Nam Bộ.

Diện tích rừng bị phá chủ yếu là diện tích rừng chưa được Nhà nước giao, cho thuê, đang do UBND cấp xã quản lý; một số diện tích do các công ty nông lâm nghiệp, ban quản lý rừng phòng hộ quản lý. Nguyên nhân chủ yếu là nhu cầu lấy đất sản xuất nông nghiệp, tập quán du canh, nhu cầu khai thác gỗ làm nhà của người dân.

Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương cũng phải quan tâm thực chất, đóng góp ý kiến có chất lượng đối với các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật của Trung ương nhằm bảo đảm chất lượng thể chế được ban hành, tránh tình trạng phải sửa đổi nhiều lần góp phần hoàn thiện hệ thống chính sách về lâm nghiệp để nâng cao năng lực QLBVR và PCCCR, đáp ứng yêu cầu phát triển lâm nghiệp bền vững.

Phó Thủ tướng giao Bộ NN&PTNT tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra công tác phòng cháy, chữa cháy rừng tại các địa phương, nhất là các khu vực trọng điểm về cháy rừng; sẵn sàng hỗ trợ các địa phương về lực lượng, trang thiết bị chữa cháy, thông tin điểm cháy, công tác chỉ huy khi có cháy rừng lớn xảy ra.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc quản lý, bảo vệ và phòng, chống cháy rừng là trách nhiệm của các địa phương; tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, nhất là trong bối cảnh dự báo tình hình thời tiết tiếp tục có diễn biến bất thường; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu trong quản lý, bảo vệ và phòng, chống cháy rừng.

Đối với các địa phương, phải coi công tác QLBVR và PCCCR là nhiệm vụ chính của mình; quan tâm, chăm lo đời sống của lực lượng làm nhiệm vụ giữ rừng; đồng thời, rà soát các kế hoạch, phương án và chuẩn bị PCCCR theo phương châm “4 tại chỗ” để không bị động khi xảy ra cháy rừng.