Sau 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, ý thức bảo vệ môi trường của người dân trên địa bàn huyện đã có sự thay đổi đáng kể. Tuy nhiên, quá trình thực hiện tiêu chí môi trường trong bộ tiêu chí xây dựng NTM ở huyện Buôn Đôn vẫn còn gặp không ít khó khăn. 

​

Hình các lò đốt than trong khu dân cư tại thôn 6 xã Ea Bar – huyện Buôn Đôn.

Thực hiện tiêu chí môi trường trong Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM, những năm qua, các cấp, các ngành và các địa phương trong huyện Buôn Đôn không ngừng tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường thông qua việc thu gom rác thải, chỉnh trang hàng rào, cổng ngõ và vệ sinh đường làng ngõ xóm... Đến nay, phần lớn các xã đã triển khai tuyên truyền người dân thực hiện vệ sinh môi trường, các đoàn thể từ huyện xuống xã đã đẩy mạnh ra mắt các chương trình, mô hình hoạt động bảo vệ môi trường, trồng hoa, trồng cây xanh bên đường.v.v. Một số xã đã thành lập được tổ, đội thu gom rác thải sinh hoạt, tổ, khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường ở địa phương. Do đó, cảnh quan môi trường ở các thôn, buôn trên địa bàn huyện đã có sự chuyển biến đáng kể.

Ông Đào Ngọc Toán – Chủ tịch UBND xã Tân Hòa – Huyện Buôn Đôn cho biết: “Trước đây đa phần người dân trên địa bàn xã vứt rác thải bừa bải ra đường, nơi ăn, nơi ở mất vệ sinh, nhưng đến nay tình trạng này đã giảm nhiều. Đây là điều rất quan trọng góp phần bảo vệ môi trường sống xung quanh. Tuy nhiên tiêu chí này vẫn là tiêu chí khó thực hiện trong bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới đối với xã; bởi tình trạng vứt rác bừa bãi mới chỉ giảm chứ chưa đươc giải quyết triệt để, vẫn còn các hộ chăn nuôi chưa có hệ thống xử lý chất thải đúng quy định nên làm ô nhễm môi trường cho những hộ sống xung quanh, số người dân sử dụng nước sạch còn hạn chế…”.

Tại xã Ea Bar là xã được chọn làm điểm xây dưng nông thôn mới vẫn chưa về địch được bởi vẫn còn 3 trong số 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới mà xã chưa thực hiện được, trong đó có tiêu chí về môi trường. Ông Y Sen Kbuôr - Chủ tịch UBND xã Ea Bar – huyện Buôn Đôn cho biết: Quá trình thực hiện tiêu chí môi trường trên địa bàn xã chủ yếu dựa vào ý thức của người dân vì trong tiêu chí này có rất nhiều chỉ tiêu nhỏ khác nhau như nước sinh hoạt, nhà ở, nhà vệ sinh hợp vệ sinh, thu gom rác thải, các lo đốt than, quy định về các khu chăn nuôi.v.v.. Từ khi thực hiện đến nay, cả hệ thống chính trị của xã đã tích cực vào cuộc tuyên truyền, vận động người dân nhằm thay đổi ý thức trong bảo vệ môi trường sống. Tuy nhiên, đối với xã tiêu chí này nếu không có sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành và sự phối hợp của người dân thì cũng sẽ khó có thể thực hiện được. Cùng với xã Tân Hòa và xã Ea Bar, thì nhìn chung các xã khác trên địa bàn huyện Buôn Đôn cũng đều rất khó khăn trong việc thực hiện tiêu chí này.

Qua đó cho thấy, tuy nhận thức của người dân trong bảo vệ môi trường trên địa bàn huyện Buôn Đôn đã có nhiều chuyển biến tích cực, song theo nhìn nhận của các xã và huyện thì quá trình thực hiện tiêu chí này đã và đang gặp không ít khó khăn như: Với đặc thù là huyện có tỷ lệ hộ đồng bào dân tộc thiểu số cao, nhận thức của người dân không đồng đều, đất đai rộng, dân cư sống rải rác nên việc triển khai dịch vụ thu gom, xử lý rác thải tập trung gặp không ít khó khăn. Một số hộ không chịu đóng phí thu gom rác hàng tháng mà lén lút vứt rác ra khu vực liền kề có dịch vụ thu gom, hoặc vứt bừa bãi ra nơi vắng người. Nguồn kinh phí thu gom, xử lý rác thải còn hạn hẹp, phương tiện thu gom còn hạn chế nên dẫn đến tồn đọng rác trong khu dân cư vẫn xảy ra.

Người dân xã Ea Wer dọn vệ sinh môi trường

Bên cạnh đó, trên địa bàn huyện có 1 bãi rác thải tại xã Ea Wer, nhưng cũng chưa có hệ thống lò đốt  hoặc xử lý chất thải theo quy định. Nhiều trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm chưa thực hiện xử lý chất thải theo quy định nên đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đến những hộ dân xung quanh; các lo đốt than ở xã Ea Bar đã được di chuyển ra địa điểm đốt than mới theo quy hoạch, nhưng mới được 12/ gần 40 lò hiện có trên địa bàn xã. Còn tại xã Ea Nuôl các lò đốt than không được đẩy lùi mà đang có chiều hướng gia tăng, cụ thể xã Ea Nuôl từ 38 lò cuối năm 2018, đến nay đã tăng lên hơn 50 lò, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng trong khu dân cư gần đó.v.v. Đây cũng đang là một bài toán khó mà huyện Buôn Đôn đang phải quyết liệt triển khai các biện pháp để thực hiện.

Hình ra quân mô hình khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường tại thôn 16 – xã Tân Hòa huyện Buôn Đôn.

Để sớm thực hiện được tiêu chí này, UBND huyện Buôn Đôn đang tích cực chỉ đạo các xã tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân nâng cao nhận thức về quản lý chất thải khu vực nông thôn, xây dựng lối sống thân thiện với môi trường. Xây dựng và nhân rộng các mô hình dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn nông thôn phù hợp với điều kiện của từng địa phương. Từng bước phân loại chất thải tại nguồn, giảm thiểu chất thải phát sinh, quản lý chặt chẽ chất thải từ trồng trọt, chăn nuôi; tăng cường thanh - kiểm tra, xử lý nghiêm các đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân vi phạm, nhất là các cơ sở kinh doanh, trang trại chăn nuôi và các lo đốt than có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao.