PV: Thưa Trung tướng, Nghị quyết số 11/NQ-TW ngày 08/8/1995 của Bộ Chính trị khóa VII đã chỉ rõ: "BĐBP cần phải liên hệ chặt chẽ với quần chúng, dựa vào quần chúng để thực hiện nhiệm vụ, đồng thời phải tích cực xây dựng cơ sở chính trị, xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh, thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh gắn với thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân trên vùng biên giới", vậy kết quả xây dựng nền biên phòng toàn dân đến thời điểm này như thế nào, thưa Trung tướng?
Trung tướng Phạm Huy Tập: Xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân và hệ thống chính trị cơ sở ở khu vực biên giới ngày càng vững mạnh có vị trí quan trọng là nền tảng để xây dựng thế trận biên phòng toàn dân. Những năm qua, BĐBP đã làm tốt vai trò tham mưu, nòng cốt phối hợp với các cấp, các ban, ngành, đoàn thể; thông qua các cuộc vận động, các hoạt động tuyến sau hướng về tuyến trước phát huy sức mạnh tổng hợp tham gia xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới.
Phối hợp với chính quyền các địa phương, các đơn vị lực lượng vũ trang, dân quân, tự vệ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, xây dựng phong trào quần chúng bảo vệ đường biên, cột mốc, giữ gìn an ninh trật tự thôn, bản, góp phần củng cố đồng thuận của toàn xã hội; triển khai Đề án "Tăng cường phổ biến giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân vùng biên giới, hải đảo giai đoạn 2013 - 2016" và tổ chức tốt cuộc thi tìm hiểu Luật Biên giới quốc gia trên phạm vi cả nước góp phần nâng cao nhận thức về biên giới quốc gia cho các tầng lớp nhân dân; phát huy hiệu quả vai trò đội ngũ cán bộ tăng cường xã, đảng viên sinh hoạt tại chi bộ xóm, bản biên giới; phát hiện, bồi dưỡng, xây dựng cơ sở chính trị xã, phường biên giới, hải đảo.
Tích cực tham gia các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, phong trào "BĐBP chung sức xây dựng nông thôn mới", Cuộc vận động "Mái ấm cho người nghèo nơi biên giới, hải đảo", Chương trình "Bò giống giúp người nghèo biên giới"... góp phần xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống đồng bào khu vực biên giới, củng cố lòng tin của nhân dân các dân tộc đối với Đảng, Nhà nước và Quân đội...
Qua đó, hình ảnh người chiến sĩ Biên phòng ngày càng trở nên thân thiết, gần gũi, gắn bó máu thịt với nhân dân; đồng bào các dân tộc cũng coi nhiệm vụ của đồn Biên phòng là công việc của mình. Các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng các dân tộc đã tích cực vận động bà con tham gia quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh trật tự khu vực biên giới. Hiện nay đã có 31.682 gia đình đăng ký tự quản 2.478 mốc quốc giới... Với những nỗ lực, cố gắng đó, đã góp phần to lớn vào việc xây dựng khu vực biên giới vững mạnh, tạo thành sức mạnh tổng hợp, giúp lực lượng BĐBP hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
PV: Trong xây dựng nền biên phòng toàn dân thì khả năng kết hợp giữa BĐBP với các lực lượng khác để hoàn thành nhiệm vụ hiện nay ra sao, thưa Trung tướng?
Trung tướng Phạm Huy Tập: BĐBP là lực lượng nòng cốt chuyên trách trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới. Do đó, BĐBP sẽ phối hợp cùng các cấp chính quyền ở địa phương tổ chức thực hiện quản lý Nhà nước về biên giới quốc gia trong phạm vi quản lý của địa phương theo quy định của pháp luật; tích cực tham gia xây dựng khu vực biên giới về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh; xây dựng nền Biên phòng toàn dân, thế trận biên phòng toàn dân ở địa phương ngày càng vững mạnh.
Đồng thời chỉ đạo các lực lượng, các ngành, đoàn thể và phát động phong trào quần chúng ở địa phương tham gia xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia; Thực hiện nhiệm vụ đối ngoại quân sự, quốc phòng, biên phòng, đối ngoại nhân dân với chính quyền địa phương và nhân dân nước láng giềng theo quy định của pháp luật và điều ước quốc tế về biên giới. Hiện tại, BĐBP đã ký kết qui chế phối hợp với các tỉnh, thành ủy, các quân khu; Tổng cục 2; Bộ Tư lệnh Hải quân; Bộ Tư lệnh Cảnh sát Biển/Bộ Quốc phòng; Ủy ban Biên giới quốc gia/Bộ Ngoại giao; Cục Hàng hải/Bộ Giao thông-Vận tải; Tổng cục I, II, V, VII/ Bộ Công an; Ban Chỉ đạo Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ; Tập đoàn Dầu khí Việt Nam; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với 14 chương trình phối hợp phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trên các tuyến biên giới. BĐBP đã ký kết thỏa thuận phối hợp 3 cấp với lực lượng bảo vệ biên giới Trung Quốc, Lào, Cam-pu-chia.
Hiện nay, BĐBP có gần 350 sĩ quan, QNCN tăng cường cho các xã biên giới; đã có gần 60 đồn Biên phòng ký kết nghĩa với các lực lượng vũ trang bảo vệ biên giới của Trung Quốc, Lào, Cam-pu-chia. Đã có 17/25 tỉnh biên giới tổ chức kết nghĩa 115 Cụm dân cư 2 bên biên giới. Những kết quả ấy chính là khả năng kết hợp với các lực lượng và nhân dân để xây dựng nền biên phòng toàn dân - nền tảng cơ bản để BĐBP thực hiện nhiệm vụ được giao.
PV: BĐBP luôn gần dân, giúp dân và dựa vào dân để quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới, song ở nhiều nơi, dân cư thưa thớt (dân cư ít), sinh sống cách xa khu vực đường biên, ảnh hưởng không nhỏ đến yêu cầu nhiệm vụ xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh ở địa phương và tổ chức huy động nhân dân tham gia quản lý, bảo vệ biên giới? Trung tướng nghĩ thế nào về vấn đề này?
Trung tướng Phạm Huy Tập: Để giải quyết vấn đề này, Đảng và Nhà nước đã có chủ trương đưa dân ra biên giới, thực hiện định canh, định cư, với nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh tạo thế và lực mạnh để xây dựng, phát triển khu vực biên giới, biển đảo và xây dựng thế trận biên phòng toàn dân.
Để thực hiện được chủ trương này, những năm qua, lực lượng BĐBP đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc quy hoạch, bố trí dân cư gắn chặt với đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, như: giao thông, thủy lợi, thủy điện, trường học, trạm xá, bưu điện, chợ, thông tin liên lạc... xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, xây dựng nông thôn mới; ổn định đời sống cho nhân dân, làm tiền đề cho xây dựng thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh.
PV: Bước sang năm mới 2016, thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng; Nghị quyết Đại hội X của Đảng bộ Quân đội; Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng bộ BĐBP, Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, BĐBP tiếp tục triển khai xây dựng thế trận biên phòng toàn dân như thế nào, thưa Trung tướng?
Trung tướng Phạm Huy Tập: Quán triệt và thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng; Nghị quyết Đại hội X của Đảng bộ Quân đội; Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng bộ BĐBP, Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, năm 2016 và những năm tiếp theo, BĐBP sẽ tập trung thực hiện một số nhiệm vụ cụ thể sau:
Thứ nhất, tích cực tham gia xây dựng nền tảng chính trị của Quân đội nhân dân ở các xã, phường biên giới, hải đảo, trọng tâm là xây dựng đồng thuận xã hội, khối đại đoàn kết toàn dân và hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh. Triển khai thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 09/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới.
Thứ hai, tham mưu cho Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và chính quyền địa phương tổ chức bố trí các cụm dân cư ở khu vực biên giới và tổ chức ngư dân trên biển đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh ở địa phương, tổ chức cho nhân dân tham gia quản lý, bảo vệ biên giới và đấu tranh quốc phòng (khi có yêu cầu).
Thứ ba, phối hợp hiệp đồng với các đơn vị lực lượng vũ trang trên địa bàn biên giới tổ chức bố trí, sử dụng lực lượng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới, xử lý có hiệu quả các tình huống đột xuất về an ninh trật tự có liên quan đến dân theo phương châm: "Bảo vệ dân, tranh thủ sự ủng hộ của nhân dân, không để đối đầu với dân, không để bị lợi dụng và trở thành điểm nóng...".
Thứ tư, tích cực tham gia phát triển kinh tế, xã hội, ổn định đời sống nhân dân, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới... xây dựng khu vực biên giới ngày càng vững mạnh để phát triển đất nước và hội nhập quốc tế.
Thứ năm, xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật, công trình kỹ thuật đáp ứng yêu cầu quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia. Đẩy mạnh công tác đối ngoại quân sự, quốc phòng, biên phòng, đối ngoại nhân dân ở khu vực biên giới...
PV: Trung tướng có thể nói cụ thể hơn về vấn đề này?
Trung tướng Phạm Huy Tập: Bước sang năm 2016, tình hình chính trị - xã hội nước ta cơ bản ổn định, kinh tế tiếp tục tăng trưởng, đời sống nhân dân tiếp tục được cải thiện, quốc phòng, an ninh, đối ngoại được củng cố vững chắc, hội nhập quốc tế của nước ta với thế giới ngày càng sâu rộng, vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được nâng lên.
Do đó, tiềm lực kinh tế, chính trị, tinh thần của đất nước huy động cho công cuộc bảo vệ Tổ quốc và cho nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia được tăng cường, công tác biên phòng và xây dựng lực lượng BĐBP ngày càng được chú trọng, quan tâm. Tuy nhiên, tình hình tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông tiếp tục diễn biến khó lường, sự chống phá của các thế lực thù địch, phản động và hoạt động của các loại tội phạm trên biên giới ngày càng phức tạp, tác động trực tiếp đến nhiệm vụ công tác biên phòng và xây dựng BĐBP.
Để phát huy sức mạnh của toàn dân xây dựng thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP sẽ quán triệt nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2016.
Trong đó, chú trọng lãnh đạo quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, đấu tranh có hiệu quả các loại tội phạm, giữ vững an ninh trật tự khu vực biên giới; tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, giúp dân xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; thực hiện nghiêm quy định sẵn sàng chiến đấu, đẩy mạnh công tác đối ngoại biên phòng góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, tạo điều kiện thuận lợi để hội nhập, hợp tác quốc tế.
Đồng thời, thường xuyên tuyên truyền, giáo dục làm cho mọi người dân ở vùng biên giới nâng cao nhận thức chính trị và ý thức dân tộc, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, đoàn kết quân dân, đoàn kết quốc tế; ngăn chặn và làm thất bại âm mưu và hoạt động "diễn biến hòa bình", chủ động phòng ngừa, loại trừ các hoạt động gây chia rẽ, phá hoại sự đoàn kết dân tộc.
Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên giữa BĐBP với các đơn vị lực lượng vũ trang, các ngành trên địa bàn, tạo sức mạnh tổng hợp bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ, đường biên, cột mốc, ngăn chặn có hiệu quả các hoạt động vượt biên, xâm nhập, xuất nhập cảnh trái phép, buôn lậu gian lận thương mại, mua bán phụ nữ, trẻ em qua biên giới và các tệ nạn xã hội khác trên khu vực biên giới. Tiếp tục phát huy và tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, của cả hệ thống chính trị trong việc chăm lo xây dựng thế trận biên phòng toàn dân gắn với xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững mạnh, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia trong mọi tình huống.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Trung tướng