Theo Luật Bảo hiểm y tế (BHYT), việc thực hiện chính sách BHYT cho mọi người dân, trong đó có một bộ phận chiếm tỷ lệ lớn là học sinh, sinh viên (HSSV) đã được được quy định thống nhất, mang tính bắt buộc, được xem là nền tảng quan trọng trong thực hiện BHYT toàn dân ở nước ta.

Việc thực hiện hiệu quả chính sách BHYT HSSV không chỉ đem lại lợi ích cho cá nhân HSSV, mà còn thể hiện trách nhiệm của HSSV đối với cộng đồng và đối với xã hội.

Tỷ lệ học sinh, sinh viên tham gia BHYT tăng dần qua các năm

Những năm gần đây, nhờ sự chủ động, tích cực vào cuộc của các cấp, các ngành và chính quyền địa phương, công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHYT HSSV đã đạt được những kết quả nhất định, tỷ lệ HSSV tham gia BHYT ở nước ta tăng dần qua các năm.

Tích cực tham gia BHYT HSSV – vì sức khỏe con em, vì tương lai đất nước (ảnh minh họa)

Nếu như năm học 2018-2019, cả nước có khoảng hơn 17,4 triệu HSSV tham gia BHYT (đạt tỷ lệ bao phủ khoảng 94,2%) thì đến năm học 2019-2020, cả nước có hơn 17,7 triệu HSSV tham gia BHYT (đạt tỷ lệ bao phủ khoảng 95,2%), tăng 1% so với năm học 2018-2019.

Năm học 2020-2021, số HSSV tham gia BHYT là hơn 18 triệu HSSV, tăng 1,6% so với năm học 2019-2020. Trong đó, có hơn 14,5 triệu tham gia theo nhóm HSSV và 3,5 triệu HSSV tham gia theo nhóm khác (như: hộ nghèo, hộ cận nghèo, thân nhân lực lượng vũ trang...).

Nhiều địa phương HSSV tham gia BHYT đạt tỷ lệ cao như: Hà Giang, Hải Dương, Ninh Bình, Cần Thơ, Bắc Ninh, Hải Phòng, Lạng Sơn, Hà Nam, Tuyên Quang…

Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận nhỏ HSSV chưa nhận thức được đầy đủ về quyền lợi, tính nhân văn của chính sách BHYT HSSV nên chưa tham gia BHYT (chủ yếu là nhóm HSSV từ năm thứ 2 trở lên của các trường đại học, cao đẳng và dạy nghề), điều này khiến các em bị thiệt thòi khi không được hưởng quyền lợi chăm sóc sức khỏe từ chính sách BHYT.

 Mặt khác, nếu không may mắc phải những căn bệnh hiểm nghèo cần chi phí điều trị cao, không có thẻ BHYT, gia đình của các em sẽ đối mặt với những khoản chi phí khám chữa bệnh (KCB) lớn, ảnh hưởng tới kinh tế của gia đình cũng như quá trình KCB của các em HSSV.

Nỗ lực bảo đảm quyền lợi BHYT cho học sinh, sinh viên

Thời gian qua, với trách nhiệm tổ chức, thực hiện chính sách BHYT, ngành BHXH Việt Nam đã và đang nỗ lực thực hiện tốt việc bảo đảm quyền lợi BHYT cho HSSV; tăng cường cải cách thủ tục tham gia BHYT, sử dụng thẻ BHYT khi đi KCB theo hướng đơn giản, thuận tiện cho HSSV.

Đáng chú ý, từ đầu năm 2021 đến nay, người tham gia BHYT trong đó có hơn 18 triệu HSSV được thụ hưởng nhiều chính sách mới, theo đó quyền lợi KCB BHYT được đảm bảo ngày càng tốt hơn. Nổi bật là chính sách thông tuyến tỉnh trong điều trị nội trú đối với KCB BHYT được triển khai trên quy mô toàn quốc từ ngày 1/1/2021, giúp một số trường hợp tham gia BHYT điều trị trái tuyến vẫn được hưởng 100% chi phí điều trị nội trú như đúng tuyến.

Cùng với quyền lợi BHYT được mở rộng, từ tháng 6/2021, thủ tục KCB BHYT cũng đã có sự cải tiến, mang lại lợi ích cho người tham gia BHYT nói chung, HSSV nói riêng khi có thể sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng “VssID - Bảo hiểm xã hội số”, thay cho thẻ BHYT bằng giấy khi đi thủ tục KCB, giúp người tham gia BHYT tiết kiệm thời gian khi đi KCB, đặc biệt không lo mất, hay hỏng thẻ BHYT giấy.

Về công tác đảm bảo quyền lợi KCB BHYT cho HSSV trong năm 2020, số lượng HSSV đi KCB BHYT là 3.331.645 bệnh nhân với 6.863.366 lượt KCB, chi phí KCB được quỹ BHYT chi trả (viết tắt là chi phí KCB BHYT) là 2.296,11 tỷ đồng (trong đó: KCB ngoại trú là 2.833.011 bệnh nhân/6.275.835 lượt KCB với chi phí 935,32 tỷ đồng; điều trị nội trú là 498.634 bệnh nhân/587.531 lượt KCB với chi phí 1.360,79 tỷ đồng).

 Một số trường hợp HSSV có chi phí KCB được quỹ BHYT chi trả cao như: bệnh nhân có mã thẻ HS4747423096XXX, điều trị nội trú 1 lượt tại Bệnh viện Nhi đồng II (Thành phố Hồ Chí Minh) với chẩn đoán “Viêm cơ, không phân loại nơi khác”, chi phí KCB BHYT là 742,34 triệu đồng. Trong đó, tiền thuốc là 389,71 triệu đồng; tiền xét nghiệm là 102,65 triệu đồng; tiền máu là 96,56 triệu đồng; tiền giường là 67,72 triệu đồng; tiền phẫu thuật, thủ thuật là 64,37 triệu đồng; tiền vật tư y tế là 16,55 triệu đồng…

Về công tác đảm bảo quyền lợi KCB BHYT cho HSSV trong 7 tháng đầu năm 2021, số lượng HSSV đi KCB BHYT là 2.089.713 bệnh nhân với 3.622.994 lượt KCB, chi phí KCB BHYT là 1.398,31 tỷ đồng. Trong đó, KCB ngoại trú là 1.793.594 bệnh nhân/3.281.459 lượt với chi phí 524,87 tỷ đồng; điều trị nội trú là 296.119 bệnh nhân/341.535 lượt với chi phí 873,44 tỷ đồng. Điển hình, bệnh nhân có mã thẻ HS4797935403XXX, điều trị nội trú 01 lượt tại Bệnh viện Nhi đồng I (TP Hồ Chí Minh) với chẩn đoán “Bỏng nhiều vùng, ít nhất có một vùng bỏng độ ba”, chi phí KCB BHYT 523,01 triệu đồng. Trong đó, tiền thuốc là 383,99 triệu đồng; tiền phẫu thuật, thủ thuật là 66,42 triệu đồng; tiền xét nghiệm là 26,56 triệu đồng; tiền giường là 18,89 triệu đồng; tiền máu là 15,48 triệu đồng, tiền vật tư y tế là 11,14 triệu đồng.

Từ thực tiễn công tác đảm bảo quyền lợi KCB BHYT với HSSV có thể thấy, thẻ BHYT đã ngày một minh chứng rõ nét về vai trò đảm bảo chăm sóc sức khỏe và các quyền lợi KCB chính đáng của HSSV, tiếp thêm niềm tin, sự an tâm và động lực để các gia đình yên tâm điều trị cho con em mình, giúp các em HSSV không may ốm đau, bệnh tật có cơ hội được KCB, được khỏe mạnh và sớm quay trở lại trường học.

Năm học 2021-2022, trong bối cảnh với dự báo còn nhiều khó khăn, thách thức do dịch COVID-19, công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHYT HSSV tiếp tục được triển khai quyết liệt, với mục tiêu phấn đấu để tất cả HSSV tham gia BHYT và được thụ hưởng các quyền lợi và lợi ích chính đáng từ chính sách BHYT.