Theo thống kê đến 13-8-2019, thời tiết nắng nóng kéo dài kèm theo gió mạnh đã làm cho gần 1.000 ha cây trồng vụ Hè Thu ở huyện M'Đrắk bị hạn. Hầu hết các công trình thủy lợi và các hồ chứa nước đã cạn nước, nhiều công trình không còn khả năng cung cấp nước tưới cho cây trồng. Những ngày nay nông dân huyện M’Đrắk đang nỗ lực chống hạn cho cây trồng.

          Vụ Hè Thu 2019, xã Cư M’ta (huyện M’Đrắk) gieo 875 ha cây trồng các loại, đạt 100%KH; trong đó: lúa nước 296 ha, ngô 62 ha, mỳ 280 ha, đậu đỗ 16 ha, mía 125 ha, cây trồng khác 96 ha… Hiện nay, xã có trên 204 ha cây lúa bị hạn, trong đó có trên 140 ha lúa nước mất trắng, tập trung tại các cánh đồng thôn 1, 2, 3, 4, 19, 20, buôn Leng, buôn Phao...; còn lại trên 60 ha có nguy cơ mất trắng nếu không có nước tưới trong những ngày tới. Các công trình thủy lợi trên địa bàn xã cũng đã cạn nước, trong đó công trình Ea Má phục vụ nước tưới cho 37 ha lúa đã hết nước tưới từ đầu tháng 7-2019, công trình Ea Ktung Xây phục vụ nước cho 17 ha lúa cũng trong tình trạng cạn kiệt.

Ông Bùi Văn Khang, Phó Chủ tịch UBND xã Cư M’ta (M’Đrắk) cho biết: “Để kịp thời chống hạn cứu lúa UBND huyện M’Đrắk đã hỗ trợ địa phương máy bơm và nhiên liệu, xã cũng đã vận động người dân huy động các máy bơm nhỏ để thành lập tổ và phân ca túc trực 24/24 để bơm nước cứu lúa”. Hiện nay, tại các công trình thủy lợi Hồ Krông Jing, Ea Má, Ea K’Tung Xây các máy bơm của Nhà nước và của người dân đang ngày đêm hoạt động hết công suất để đưa nước vào ruộng cứu lúa... Tuy nhiên, thời tiết nắng nóng, kèm theo gió lớn, nguồn nước hạn chế, nên nhiều cánh đồng đang dần khô cạn khiến nhiều người dân lo lắng.

Hơn 4 ha lúa của bà con thôn 18 xã Cư M’ta (M’Đrắk) bị thiệt hại hoàn toàn. (Ảnh T.Ninh)

          Tại xã Krông Jing, huyện M’Đrắk những ngày này, nông dân ở các thôn, buôn cũng đang “gồng mình” chống hạn. Riêng tại cánh đồng công trình thủy lợi Ea Kpal phục vụ nước tưới cho 80 ha lúa nước đã trơ đáy, dự kiến 3-5 ngày nữa sẽ không còn nước để bơm tưới, trong khi đó cây lúa đang vào giai đoạn làm đòng non rất cần nước, khiến nông dân đau xót, đứng ngồi không yên. Ông Y Hoan Ksơr ở buôn M’Lốc B xã Krông Jing (M’Đrắk) cho biết: “Năm nay gia đình ông trồng 09 sào lúa nước, trong đó 01 sào bị mất trắng, 8 sào còn lại thiếu nước nghiêm trọng. Từ cách đây 01 tuần, ông cùng với bà con trong buôn sử dụng máy bơm của gia đình và túc trực ngày đêm để đưa nước vào ruộng cứu lúa, hy vọng giảm bớt thiệt hại”.

Người dân thị trấn M’Đrắk và xã Krông Jing (M’Đrắk) tích cực bơm nước cứu lúa (ảnh T.Ninh)

          Người dân buôn Hai xã Cư M’ta (M’Đrắk) phân công thay nhau túc trực bơm nước cứu lúa (ảnh T.Ninh)

          Huyện M’Đrắk hiện có 63 công trình thủy lợi, trong đó: 53 hồ chứa, 10 đập dâng với 60 km kênh mương, năng lực tưới các công trình đáp ứng 70% diện tích có nhu cầu tưới. Lượng mưa ít, thời tiết khô hanh đã đến mực nước tại các công trình thủy lợi trên địa bàn huyện giảm mạnh, một số công trình mực nước thấp hơn công trình ngưỡng tràn từ 0,1 m đến 2,2 m như: Công trình Buôn Ăk, Công trình thủy lợi Ea Kpal, Hồ Krông Jing, công trình Ea Bôi, công trình Ea Trái Bâu;... Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là hầu hết các công trình xây dựng đã lâu dẫn đến tình trạng bồi lắng nên lượng nước chứa không đảm bảo; mặt khác, dòng chảy trên các sông, suối thiếu hụt, nhiều công trình không có nguồn sinh thủy tự nhiên nên khi nước dự trữ trong đập cạn thì khó có khả năng tái tạo đảm bảo duy trì nguồn tưới cho cây trồng. Tính đến ngày 13-8, toàn huyện M’Đrắk đã có trên 820 ha cây trồng bị hạn, trong đó diện tích lúa trên 360 ha; ngô 225 ha; đậu đỗ và các loại cây trồng khác gần 240 ha,... tập trung chủ yếu tại các xã Ea Mđoal, Cư Króa, Cư M’ta, Krông Jing...

          Ông Nguyễn Thế Thập, Trưởng phòng NN & PTNT huyện M’Đrắk cho biết: “Hiện nay tình hình hạn hán trên địa bàn huyện M’Đrắk hết sức phức tạp, nắng nóng cộng với gió lớn làm cho nước ở các công trình thủy lợi bốc hơi nhanh; hơn nữa các hồ chứa và công trình thủy lợi trên địa bàn huyện đều bị bồi lắng dẫn đến khả năng tích nước theo thiết kế không đảm bảo, nhiều diện tích cây trồng không có nước để tưới”.

          Công trình thủy lợi Ea Kpal xã Krông Jing (M’Đrắk) cạn đáy (ảnh T.Ninh)

          Trước tình hình hạn hán phức tạp UBND huyện M’Đrắk đã chỉ đạo các ngành chức năng và UBND các xã và thị trấn tập trung hỗ trợ nông dân chống hạn, điều tiết lịch bơm tưới luân phiên một cách hợp lý, hướng dẫn bà con tăng cường công tác thủy lợi, nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy tránh thất thoát nguồn nước; Bố trí 18 máy bơm có công suất 16-26 mã lực và dầu bơm nước cho bà con trong vùng hạn, nhằm giảm thiểu thiệt hại do hạn hán gây ra.