Ngày 09/6/2016, Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) tỉnh tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn ngành tập huấn chuyên sâu các đạo luật trong lĩnh vực tư pháp. Đồng chí Nguyễn Hồng Kỳ, Phó Viện trưởng VKSND tỉnh chủ trì Hội nghị. 

Tại hội nghị, các báo cáo viên của VKSND tỉnh đã trình bày những nội dung chính, những điểm mới của Bộ luật dân sự (BLDS), Bộ luật tố tụng dân sự (BLTTDS) và Luật tố tụng hành chính năm 2015, đây là các đạo luật được thông qua tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII, có hiệu lực từ ngày 01/7/2016 và 01/01/2017.

Đồng chí Nguyễn Hồng Kỳ, Phó Viện trưởng VKSND tỉnh, phát biểu tại Hội nghị

Theo đó, BLDS năm 2015 sửa đổi, bổ sung BLDS năm 2005, BLDS năm 2015 gồm 27 chương, 689 điều. Trong đó BLDS năm 2015 đã có những quy định mới mang tính đột phát như: BLDS đã thể hiện được đầy đủ vai trò là luật chung của hệ thống luật tư, trong điều kiện hiện nay, khi bên cạnh BLDS đã và đang tồn tại ngày càng nhiều các đạo luật điều chỉnh các lĩnh vực hoạt động đặc thù, trong mối quan hệ với các luật chuyên ngành, BLDS đứng ở vị trí trung tâm với tư cách là luật gốc. Các quy định trong BLDS năm 2015 thể hiện rõ nét chức năng đạo luật gốc của hệ thống luật tư; xác lập, thực hiện và bảo vệ quyền dân sự, theo đó Tòa án, cơ quan có thẩm quyền khác có trách nhiệm bảo vệ quyền dân sự của cá nhân, pháp nhân, trường hợp quyền dân sự bị vi phạm hoặc có tranh chấp thì việc bảo vệ quyền được thực hiện theo pháp luật tố tụng tại Tòa án hoặc trọng tài; Luật cũng quy định Tòa án không được từ chối yêu cầu giải quyết vụ, việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng. BLDS đã cụ thể hóa đầy đủ nhằm xác định tư cách chủ thể của cá nhân trong quan hệ dân sự được quy định trong Hiến pháp và Điều ước Quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đặc biệt, lần đầu tiên trong lịch sử xây dựng pháp luật, vấn đề xác định lại giới tính đã được ghi nhận…

Toàn cảnh Hội nghị

BLTTDS năm 2015 sửa đổi, bổ sung BLTTDS năm 2004, đã được sửa đổi bổ sung năm 2011. BLTTDS năm 2015 được bố cục thành 10 Phần, 42 chương, 517 điều (bổ sung mới 102 điều, sửa đổi, bổ sung 292 điều). Trong đó có một số điểm mới đáng chú ý như: quy định Tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng; Tòa án áp dụng tập quán để giải quyết vụ việc dân sự, trong trường hợp các bên không có thỏa thuận và pháp luật không quy định, tập quán không được trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự quy định tại Điều 3 của BLDS; Chánh án TAND cấp cao, Viện trưởng VKSND cấp cao có quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của TAND cấp tỉnh, TAND cấp huyện trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ; Thời hiệu khởi kiện, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự được thực hiện theo quy định của BLDS. Về vị trí, vai trò của VKSND trong BLTTDS năm 2015 cũng có một số quy định mới, cụ thể: Luật quy định Viện kiểm sát là cơ quan tiến hành tố tụng dân sự; Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên là người tiến hành tố tụng…

Luật Tố tụng hành chính năm 2015 sửa đổi, bổ sung Luật Tố tụng hành chính năm 2010, Luật gồm 23 chương, 372 điều, trong đó đáng chú ý là: Luật đã bổ sung các quy định nhằm cụ thể hóa nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được ghi nhận trong Hiến pháp năm 2013, đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có quyền thu thập, giao nộp, cung cấp tài liệu, chứng cứ kể từ khi Tòa án thụ lý vụ án hành chính và có nghĩa vụ thông báo cho nhau các tài liệu, chứng cứ đã giao nộp; Luật đã bổ sung quy định, trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, Tòa án có quyền xem xét về tính hợp pháp của văn bản hành chính, hành vi hành chính có liên quan đến quyết định hành chính, hành vi hành chính bị kiện và kiến nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại văn bản hành chính, hành vi hành chính đó và trả lời kết quả cho Tòa án. Về thẩm quyền của các cấp Tòa án, ngoài việc sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm quyền của từng cấp Tòa án, phân định thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm cho phù hợp với quy định của Luật Tổ chức TAND.…

Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Nguyễn Hồng Kỳ, Phó Viện trưởng VKSND tỉnh nhấn mạnh, đây là những đạo luật quan trọng, liên quan trực tiếp đến hoạt động của VKSND. Các đạo luật đã thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng về cải cách tư pháp; hoàn thiện các thủ tục tố tụng tư pháp, bảo đảm tính đồng bộ, dân chủ, công khai, minh bạch, tôn trọng và bảo vệ quyền con người; xác định rõ hơn vị trí, quyền hạn, trách nhiệm của người tiến hành tố tụng và người tham gia tố tụng… Vì vậy đồng chí yêu cầu các đơn vị phải tiếp tục phổ biến, quán triệt những nội dung mới của các đạo luật để Kiểm sát viên, cán bộ trong đơn vị hiểu sâu hơn nữa những quy định mới của các đạo luật để triển khai, áp dụng trong thực tiễn công tác, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả công tác thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Ngành./.