Những năm qua, cùng với sự phát triển KT-XH của tỉnh, ngành du lịch tỉnh cũng đã có nhiều chuyển biến tích cực, lượng khách và doanh thu du lịch ngày càng tăng. Tuy nhiên so với các trung tâm du lịch của cả nước cũng như khu vực Tây Nguyên, ngành du lịch tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn, chưa phát triển tương xứng với tiềm năng, lợi thế, chưa có nhiều sản phẩm du lịch mang tính chiến lược.

Xác định du lịch là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn mà tỉnh ta đang quan tâm thu hút kêu gọi đầu tư để tạo nguồn thu ngân sách, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã chủ động lên kế hoạch khảo sát, xây dựng các sản phẩm, điểm du lịch mới đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển của ngành trong giai đoạn tới. Cụ thể, đã chủ động khảo sát một số điểm du lịch của huyện Cư M’gar – địa phương được các doanh nghiệp lữ hành du lịch đánh giá có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch. Định hướng phát triển của ngành du lịch trong thời gian tới sẽ mở rộng các điểm du lịch, tạo mối liên kết giữa các điểm du lịch cũng như tăng cường hơn nữa sự phối hợp giữa những doanh nghiệp làm du lịch và chính quyền địa phương. Một trong những hướng phát triển được quan tâm hiện nay là du lịch gắn với việc xây dựng, phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ và du lịch gắn với phát triển làng nghề truyền thống.

Thác Drai Yông (xã Ea Mnang, Cư Mgar) một trong những địa điểm được khảo sát để xây dựng tuyến, điểm du lịch mới.

Để có căn cứ xây dựng tuyến, điểm du lịch mới (du lịch cộng đồng, du lịch kết hợp tham quan mô hình nông nghiệp sạch và công nghệ cao), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với huyện Cư M’gar và các Sở, ngành, đơn vị tiến hành khảo sát, đánh giá tiềm năng du lịch tại một số danh thắng của huyện Cư M’gar như đồi Cư H’lăm, hồ Sình, đồi Cư M’gar, thác Drai Yông (xã Ea Mnang), thác Dray Dlông (xã Quảng Hiệp), bến nước Đăm Di (Buôn Sah, xã Ea Tul)…Ngoài ra, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã khảo sát đánh giá, tham quan một số mô hình nông nghiệp sạch và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn huyện như: điểm sản xuất rau sạch tại thôn 5, thị trấn Ea Pốk; mô hình nông nghiệp sạch của công ty Thái Hà (thị trấn Quảng Phú); mô hình trồng dưa lưới tại Trung tâm Dạy nghề huyện…

Một mô hình nông nghiệp sạch có hiệu quả tại thị trấn Quảng Phú, huyện Cư M’gar.

Việc xây dựng các tuyến du lịch gắn với tham quan các mô hình nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao cũng là hướng đi nhận được sự đồng tình, hưởng ứng không chỉ của chính quyền địa phương mà có cả doanh nghiệp làm du lịch và doanh nghiệp làm nông nghiệp. Ông Đặng Văn Huy – Giám đốc Công ty Huy Hùng (xã Cư Suê, Cư M’gar) cho biết, trong thời gian qua, chính quyền địa phương đã có nhiều giải pháp phát triển, hỗ trợ các doanh nghiệp tập trung xây dựng, phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch. Ông Huy nhận định, trong xu thế hiện nay việc tập trung phát triển nông nghiệp công nghệ cao là hướng đi phù hợp, việc phát triển nông nghiệp công nghệ cao không phải là việc làm quá cao siêu như suy nghĩ của nhiều người, làm mô hình này không cần có diện tích đất lớn, công lao động giảm đi rất nhiều và quan trọng là thu nhập trên một diện tích đất so với cách làm nông nghiệp truyền thống như hiện nay tăng gấp nhiều lần. Tuy nhiên khó khăn lớn nhất để phát triển mô hình này là nguồn vốn đầu tư lớn, cần lao động có chuyên môn, tay nghề phù hợp. Hiện nay công ty Huy Hùng đang tập trung xây dựng hạ tầng, sản xuất mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trồng dưa lưới, cà chua…trên địa bàn huyện Cư M’gar.

Qua khảo sát trực quan các điểm đến và kết quả tổng hợp phiếu thăm dò ý kiến của người dân địa phương sinh sống tại các khu vực đoàn đến khảo sát cho thấy đa số bà con trong các thôn, buôn hết sức ủng hộ phát triển du lịch tại địa phương. Trong đó, việc phát triển mô hình du lịch cộng đồng kết hợp tham quan trải nghiệm nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao được đa số bà con quan tâm, kỳ vọng.

Bà Trần Thị Gái ( thôn 5, thị trấn Ea Pốk) cho biết, qua sản xuất mô hình rau sạch, bước đầu cho thu nhập cao hơn trước, công lao động cũng giảm đi nhiều, tuy nhiên để người dân tích cực tham gia nhiều hơn nữa vào những mô hình này, chính quyền, doanh nghiệp cần có chính sách hỗ trợ vốn, tìm kiếm đầu ra ổn định cho sản phẩm và tăng cường tập huấn kiến thức khoa học kỹ thuật cho bà con nông dân.

Việc phát triển du lịch của địa phương đặc biệt là mô hình phát triển du lịch cộng đồng tại các buôn đồng bào và du lịch kết hợp tham quan trải nghiệm sản xuất nông nghiệp sạch và công nghệ cao đem đến sự mới lạ trong việc xây dựng sản phẩm du lịch mới đặc thù phát triển kinh tế tại địa phương.

Theo nhận định của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trên địa bàn huyện Cư M’gar có nhiều tài nguyên du lịch để phát triển thành những tuyến, điểm du lịch tiềm năng, thu hút các nhà đầu tư và khách du lịch như thác Drai Dlông - Di tích danh thắng cấp Quốc gia; thác Drai Yông và Đồi Cư H’lâm di tích danh thắng cấp tỉnh, buôn Thái, các Bến nước… các điểm đến đều nằm trong khu vực trung tâm hoặc cách trung tâm huyện không xa, dễ dàng kết nối với các địa phương có du lịch phát triển như huyện Buôn Đôn, thành phố Buôn Ma Thuột.

Việc hình thành tuyến, điểm du lịch mới trên địa bàn huyện Cư M’gar là việc làm cần thiết để phát huy các tiềm năng, lợi thế hiện có vừa tạo thêm công ăn, việc làm, tăng thu nhập cho bà con góp phần phát triển kinh tế, xã hội tại địa phương đồng thời phát triển thêm các sản phẩm dịch vụ du lịch mới “Du lịch cộng đồng kết hợp tham quan trải nghiệm nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao” làm phong phú thêm sản phẩm du lịch tại Đắk Lắk nói chung và huyện Cư M’gar nói riêng.

Các nhà quản lý, các doanh nghiệp làm du lịch khảo sát đánh giá tiềm năng du lịch tại bến nước Đăm Di (buôn Sah, xã Ea Tul).

Tuy nhiên, việc hình thành tuyến, điểm du lịch mới trên địa bàn huyện Cư M’gar vẫn còn một số khó khăn, tồn tại như đường giao thông đi vào thác Drai Yông và Di tích danh thắng Drai Dlông đã xuống cấp gây trở ngại cho việc di chuyển bằng xe ô tô; cơ sở hạ tầng và địa điểm cung cấp các dịch vụ còn nghèo nàn chưa đáp ứng được với nhu cầu phát triển du lịch. Những điểm đến có thể khai thác phát triển du lịch (Thác Dray Yông và Drai Dlông, Danh thắng Đồi Cư H’lăm,…) chưa được đầu tư khai thác để làm điểm nhấn thu hút khách du lịch đến huyện Cư M’gar; Số lượng người còn nhớ, biết làm các nghề truyền thống không còn nhiều chủ yếu là những người già và đang dần mai một, không còn nhiều các lễ hội truyền thống được tổ chức và tổ chức không còn quy mô như trước. Người dân chưa được đào tạo tập huấn để phục vụ du lịch và các các kỹ năng để phục vụ du lịch; Các điểm sản xuất nông nghiệp sạch và công nghệ cao tại địa phương còn nhỏ lẻ, manh mún.

Ông Phạm Tâm Thanh – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh cho biết mặc dù trên địa bàn tỉnh đã có nhiều điểm, khu du lịch hấp dẫn nhưng để giữ chân du khách ở lại thì ngành du lịch tỉnh cần có thêm nhiều sản phẩm, điểm du lịch mới. Bình quân hiện nay du khách đến Đắk Lắk có thời gian lưu trú khoảng 1,5 ngày, với định hướng đến năm 2020 sẽ tăng lên 2,5 ngày/du khách nên việc khảo sát thêm các điểm đến, tìm kiếm các sản phẩm, mô hình tham quan du lịch cho du khách là một trong những giải pháp được Sở tập trung triển khai. Qua khảo sát, Sở sẽ có đánh giá, điều chỉnh, bổ sung vào quy hoạch du lịch tỉnh cũng như chuẩn bị hồ sơ để mời gọi các nhà đầu tư, doanh nghiệp làm du lịch trong và ngoài nước. Ông Thanh cũng cho biết thêm, huyện Cư M’gar nói chung và các địa phương khác trên địa bàn tỉnh có nhiều thắng cảnh, di tích, tiềm năng du lịch lớn, tuy nhiên để những điểm du lịch này phát huy hiệu quả trong thời gian trước mắt là khó khả thi vì cơ sở hạ tầng, dịch vụ chưa được đầu tư, vì vậy chính quyền địa phương cần có giải pháp bảo vệ, giữ gìn những điểm du lịch này tránh tình trạng để dân xâm lấn, phá hỏng cảnh quan du lịch.

Để việc hình thành tuyến, điểm du lịch mới trên địa bàn huyện Cư M’gar trong thời gian đến, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề xuất, kiến nghị UBND tỉnh hỗ trợ kinh phí xây dựng đường giao thông vào các điểm tham quan, đặc biệt là đường vào thác Drai Yông và Di tích danh thắng Drai Dlông; hỗ trợ kinh phí nhằm bồi dưỡng kiến thức về nghiệp vụ và kỹ năng về du lịch cho người dân tại địa phương. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn hướng dẫn các Hợp tác xã, hộ nông dân về cách thức, phương pháp xây dựng mô hình nông nghiệp công nghệ cao trên địa bàn huyện Cư M’gar; các Sở, ngành có liên quan tiếp tục quan tâm, phối hợp, tham mưu các chính sách ưu đãi, ưu tiên đầu tư xây dựng các điểm đến du lịch và mô hình du lịch cộng đồng tại huyện Cư M’gar.

Thác Dray Dlông (xã Quảng Hiệp, Cư M’gar) là một trong những điểm du lịch được các doanh nghiệp làm du lịch đánh giá cao về tiềm năng.

Đối với địa phương cần tăng cường thu hút đầu tư và tạo mọi điều kiện thuận lợi các nhà đầu tư xây dựng, phát triển các điểm du lịch tiềm năng tại địa phương, tiếp tục nâng cao trình độ dân trí cho con em đồng bào tại các buôn; ưu tiên trong việc lưu giữ, bảo tồn và phục dựng các phong tục tập quán, các nghề truyền thống để gắn việc bảo tồn văn hóa với phát triển du lịch tại địa phương hướng đến hình thành phát triển loại hình du lịch cộng đồng tại các buôn đồng bào dân tộc. Bảo tồn các nghề thủ công truyền thống, trong đó ưu tiên hỗ trợ một số nghề thủ công truyền thống và các món ăn đặc trưng riêng của đồng bào dân tộc bản địa nhằm tạo ra những sản phẩm phục vụ khách du lịch .Quy hoạch và nhân rộng mô hình nông nghiệp công nghệ cao đến với người nông dân, các hợp tác xã… tạo nên hiệu quả kinh tế và hình thành sản phẩm du lịch đặc thù của huyện.