Hồ Lăk theo ngôn ngữ của dân tộc Mnông thì từ “Lăk” có nghĩa là “Nước”. Hồ Lăk còn gọi có tên gọi khác là hồ Lạc Thiện, nằm ngay thị trấn Liên Sơn, huyện Lăk, cách trung tâm Buôn Ma Thuột 56km về phía Nam trên quốc lộ 27 đường đi Đà Lạt.

Hồ Lăk có diện tích hơn 500 hecta, đây là một trong những hồ tự nhiên có diện tích lớn nhất ở Việt Nam, phía Tây Nam của hồ thông với dòng sông Krông Ana (Sông vợ) là một trong những nhánh sông lớn của dòng Sêrêpôk, phía Tây hồ Lăk là dãy Čư Yang Sin hùng vĩ như ngực chàng trai cường tráng che chắn cho mặt hồ bốn mùa phẳng lặng dưới chân núi. Từ trên đỉnh đèo Lạc Thiện của buôn Yang Rôk thuộc xã Lăk Yang Tao nhìn xuống chúng ta sẽ thấy cảnh hồ hiện ra với một vẻ đẹp lộng lẫy – Trời mây, nước, đồi núi, đồng ruộng hoà lẫn vào nhau như một bức tranh thuỷ mạc.

Hồ Lăk còn gắn liền với truyền thuyết về lửa và nước của đồng bào Mnông. Chuyện kể rằng: Ngày xửa, ngày xưa đã lâu lắm rồi, chẳng biết vì nguyên cớ gì thần nước và thần lửa bỗng mâu thuẫn với nhau. Sau một trận kịch chiến, thần nước thua trận phải chui vào một tảng đá. Từ đó hạn hán bắt đầu xảy ra, mấy năm liền không có mưa, cây cối và súc vật chết hết. Dân làng ngửa mặt lên trời, tiếng ai oán dậy đất. Một ngày kia, có một chàng trai nghèo ra đi, với quyết tâm tìm ra nguồn nước cho buôn làng. Chàng cứ đi mãi, đi mãi, một lần mệt quá chàng trai ngồi nghỉ trên một tảng đá có một chú lươn đang nằm cuộn tròn. Chàng bắt chú lươn đó đem về bỏ trong một cái nồi, sáng hôm sau chàng bỗng thấy có những giọt nước từ miệng lươn nhả ra, đọng dưới đáy nồi. Chàng linh cảm rằng: Thần Nước đây rồi!. Chàng bèn thả lươn ra và cứ lần theo dấu lươn trườn mà đi, đi mãi, tới khi lươn biến mất thì cũng vừa lúc một hồ nước mênh mông vụt hiện ra trước mắt. Chàng trai dụi mắt một lần, hai lần, rồi lại một lần nữa mới dám tin rằng không phải mình mơ. Hồ Lăk có từ đấy.

Ngày nay, hồ Lăk là một điểm du lịch hấp dẫn, đến đây du khách sẽ được cưỡi voi, chèo thuyền độc mộc, tìm hiểu về phong tục tập quán truyền thống của cộng đồng tộc người Mnông tại buôn Mliêng – một trong những buôn cổ đang được bảo tồn của tỉnh. Bên cạnh đó, hồ Lăk còn là một vựa cá lớn của tỉnh, là nguồn cung cấp thuỷ sản dồi dào phục vụ cho đời sống của nhân dân.

Đặc biệt, trên đỉnh đồi cạnh hồ Lăk đã được vua Bảo Đại xây dựng một Biệt Điện để nghỉ ngơi, ngắm phong cảnh. Biệt Điện hiện được Công ty Du lịch Đắk Lắk trùng tu và khai thác phục vụ khách du lịch.

Ngày 11/5/1993, hồ Lăk được nhà nước công nhận là di tích danh lam thắng cảnh quốc gia.

Bá Lục (Tổng hợp)