Trước tình trạng các học sinh, sinh viên sử dụng các thiết bị công nghệ cao gian lận trong thi cử ngày càng gia tăng, nhóm giảng viên Tôn Thất Trường Nam, Trần Quốc Lâm cùng các cộng sự Khoa Khoa học Tự nhiên và Công nghệ của Trường Đại học Tây Nguyên đã nghiên cứu, chế tạo thành công máy dò phát hiện thiết bị công nghệ cao gian lận trong thi cử. Thiết bị này có ưu điểm dễ vận hành, sử dụng, giúp việc phát hiện, phòng chống tiêu cực gian lận trong các kỳ thi tại Trường Đại học Tây Nguyên và nhiều cơ sở sát hạch đạt hiệu quả và được đánh giá cao.

Xuất phát từ thực tiễn

Trong câu chuyện với chúng tôi, cử nhân Tôn Thất Hoàng Nam, kỹ thuật viên bộ môn Vật lý, Khoa Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Trường Đại học Tây Nguyên, chủ nhiệm trực tiếp đề tài chế tạo máy cho biết: Máy phát hiện thiết bị công nghệ cao gian lận trong thi cử là sản phẩm của đề tài cơ sở trọng điểm của Trường Đại học Tây Nguyên do Phòng Thanh tra-Pháp chế của trường đặt hàng cho Khoa Khoa học Tự nhiên và Công nghệ.

Nhóm chế tạo máy dò thiết bị công nghệ cao gian lận trong thi cử Khoa Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Trường Đại học Tây Nguyên giới thiệu về chiếc máy.

“Nhận “đơn đặt hàng”, tôi cùng với các cộng sự tự mày mò nghiên cứu nguyên lý hoạt động của những thiết bị công nghệ cao sử dụng trong thi cử mà sinh viên thường sử dụng. Trong đó, nhận thấy các thiết bị gian lận có các dạng: Thiết bị kết nối điện thoại với vòng dây; thiết bị tích hợp điện thoại và vòng dây, vòng dây từ trường, tai nghe hạt đậu, nam châm, điện thoại giả dạng ATM, thiết bị truyền tín hiệu bằng bluetooth… Những thiết bị này được thiết kế nhỏ gọn như chiếc máy nghe nhạc hoặc ngụy trang như điện thoại, thẻ ATM… và đều sử dụng tai nghe kích thước siêu nhỏ, tai nghe nam châm chỉ bằng nửa hạt gạo, hạt đậu nhỏ… bỏ sâu bên trong tai hoặc luồn sâu trong tay áo không dễ phát hiện ra”... anh Nam chia sẻ.

 Theo anh Nam thì hiện nay, các thiết bị này được quảng cáo, mời bán rộng rãi trên các trang mạng xã hội Facebook với giá từ 200.000 đồng đến hai triệu đồng một bộ, nếu không có tiền mua, sinh viên cũng dễ dàng thuê các thiết bị này tại các cơ sở photocopy để sử dụng. Qua nghiên cứu cho thấy, các thiết bị gian lận thi cử công nghệ cao có đặc điểm chung là dùng sóng vô tuyến để truyền thông tin, hình ảnh của đề thi ra bên ngoài phòng thi cho người hỗ trợ giải. Điện thoại được cài đặt chế độ tự động bắt máy khi có cuộc gọi đến, thí sinh có thể đọc đề thi ra bên ngoài hoặc để micro thu âm trong lúc giám thị đọc đề thi. Sau đó người ngoài truyền bài giải vào phòng thi và thí sinh nghe để làm bài.

Xuất phát từ thực tế đó, khi bắt tay vào nghiên cứu, nhóm của anh Nam bắt đầu từ việc phân tích cấu tạo, tìm hiểu nguyên lý hoạt động của các thiết bị công nghệ cao do Phòng Thanh tra-pháp chế, Trường Đại học Tây Nguyên thu được từ các kỳ thi. Tuy nhiên, các linh kiện trong mạch điện của thiết bị công nghệ cao thu được đều bị xóa thông số để bảo mật. Để tìm ra nguyên lý hoạt động của các thiết bị, nhóm đã tiến hành bóc tách từng linh kiện, đo đạc thông số bằng máy chuyên dụng, vẻ sơ đồ mạch, phân tích được nguyên lý hoạt động của các thiết bị. Từ thực tiễn nghiên cứu tính năng các thiết bị công nghệ cao dùng để gian lận trong thi cử, nhóm đã nghiên cứu chế tạo ra máy dò các thiết bị trên.

“Khắc tinh” đối với học sinh, sinh viên gian lận

Máy phát hiện thiết bị công nghệ cao gian lận trong thi cử do nhóm giảng viên Trường Đại học Tây Nguyên chế tạo gồm ba bộ phận: An ten thu tín hiệu, mạch lọc xử lý tín hiệu và mạch khuếch đại. Khối lượng của máy khoảng 400 gram, sử dụng nguồn điện hai pin chín vôn, kết nối tai nghe, dò sóng âm tần 100Hz-20kHz, khoảng cách dò tối đa là tám mét, thu nhận tín hiệu âm thanh, từ trường biến thiên do các thiết bị gian lận công nghệ cao phát ra khi sinh viên sử dụng thiết bị trong phòng thi. Máy dò hiện đang là “khắc tinh” đối với các sinh viên sử dụng thiết bị gian lận trong các kỳ thi ở Trường Đại học Tây Nguyên.

Tiến sỹ Lê Minh Tân, Chủ nhiệm bộ môn Vật lý, Khoa Khoa học tự nhiên và Công nghệ, Trường Đại học Tây Nguyên cho biết: Máy phát hiện thiết bị công nghệ cao sử dụng gian lận trong thi cử do nhóm giảng viên của khoa chế tạo có nhiều ưu điểm hơn so với các máy dò trên thị trường hiện nay là dò được nhiều loại thiết bị, phạm vi dò của máy lên đến tám mét, cán bộ coi thi có thể đưa máy đi dọc hành lang các lớp học cũng có thể dễ dàng phát hiện ra các tín hiệu của các thiết bị gian lận trong phòng thi. Hiện nay, ngoài Trường Đại học Tây Nguyên, máy này còn được sử dụng trong các kỳ thi của Trường Đại học Thủy lợi Hà Nội, Học viện Y dược cổ truyền Việt Nam, các kỳ sát hạch thi lái xe của Sở Giao thông vận tải tỉnh Gia Lai. Đến nay, máy được cải tiến qua tám phiên bản thử nghiệm. Tuy nhiên, nhóm giảng viên cùng các cộng sự Khoa Khoa học tự nhiên và Công nghệ, Trường Đại học Tây Nguyên tiếp tục nghiên cứu, cải tiến để chiếc máy nhỏ gọn hơn, nhanh nhạy hơn trong thời gian đến. Nguyện vọng của nhóm sẽ hỗ trợ các trường đại học, các sở giáo dục sử dụng máy trong các kỳ thi được minh bạch, đặc biệt là kỳ thi Trung học phổ thông Quốc gia. Hiện nay, nhóm nghiên cứu, chế tạo đã gửi hồ sơ đến Cục đăng ký sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ để đăng ký sở hữu trí tuệ và tiếp tục nghiên cứu, cải tiến.

Tiến sỹ Lê Minh Tân, Chủ nhiệm bộ môn Vật lý và cử nhân Tôn Thất Hoàng Nam, kỹ thuật viên bộ môn Vật lý, Khoa Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Trường Đại học Tây Nguyên kiểm tra hoạt động của chiếc máy.

Em Nguyễn Thị Ngọc Mai, sinh viên ngành sư phạm Vật lý, Trường Đại học Tây Nguyên cho biết: Tình trạng học sinh, sinh viên quay cóp, sử dụng các thiết bị công nghệ cao gian lận trong thi cử diễn ra rất nhiều, nếu việc coi thi không tốt, không chặt chẽ, không phát hiện được các sinh viên sử dụng thiết bị công nghệ cao để gian lận thì môi trường giáo dục không công bằng, sinh viên sẽ không học thật, thi thực mà cứ nghĩ cách để gian lận, vượt qua các kỳ thi. Có thể, sinh viên học kém nhưng sử dụng các thiệt bị công nghệ cao gian lận trong các kỳ thi trót lọt vẫn đạt điểm cao, không đánh giá đúng học lực của học sinh, sinh viên. Vì vậy, việc thầy Tôn Thất Trường Nam và các thầy cô trong Khoa Khoa học Tự nhiên và Công nghệ chế tạo thành công máy phát hiện các thiết bị công nghệ cao gian lận trong thi cử là hết sức thiết thực, hỗ trợ hiệu quả công tác kiểm tra, phát hiện các tiêu cực trong thi cử, tạo sự công bằng đối với các bạn học sinh, sinh viên. Đặc biệt, nhờ máy này mà các bạn học sinh, sinh viên bỏ ý nghĩ gian lận trong thi cử, tự giác trong học tập để khi ra trường đáp ứng yêu cầu kiến thức của nhà tuyển dụng.

Nhóm chế tạo máy dò thiết bị công nghệ cao gian lận trong thi cử Khoa Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Trường Đại học Tây Nguyên.

Tiến sỹ Nguyễn Thanh Tân, Trưởng phòng Thanh tra-Pháp chế, Trường Đại học Tây Nguyên cho biết: Trước sự phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ, nhất là lĩnh vực thông tin, điện tử, việc học sinh, sinh viên sử dụng các thiết bị công nghệ cao gian lận trong thi cử ngày càng nhiều, ảnh hưởng đến việc học tập và chất lượng đào tạo của nhà trường. Trong các kỳ thi của nhà trường, các cán bộ coi thi rất khó phát hiện thí sinh mang thiết bị gian lận để kiểm tra, xử lý. Tuy nhiên, kể từ khi đưa vào sử dụng máy phát hiện thiết bị công nghệ cao gian lận trong thi cử từ năm 2016 đến nay, phòng đã kiểm tra, phát hiện và xử lý 60 trường hợp sinh viên vi phạm trong các kỳ thi, nhất là các kỳ thi có tính cạnh tranh cao. Nhờ sử dụng máy này mà đến năm học này, tình trạng sinh viên sử dụng thiết bị công nghệ cao gian lận trong các kỳ thi của nhà trường đã không còn xảy ra nữa và điều quan trọng hơn là sinh viên đã bỏ suy nghĩ sử dụng thiết bị công nghệ cao để gian lận trong thi cử mà tự giác hơn trong học tập, tập trung học thật, thi thực đúng như mục tiêu của nhà trường đề ra.