Sáng 31/10, UBND huyện Krông Bông phối hợp với Trung tâm nghiên cứu Lâm nghiệp Nhiệt đới Việt Nam (Tropenbos) tổ chức Hội thảo phục hồi cảnh quan rừng ở lưu vực sông Sê Rê Pốk từ nghiên cứu đến thực hành. Tham dự Hội thảo có ông Đinh Văn Long, Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Bông, Tiến sĩ Cao Thị Lý – Trường Đại học Tây Nguyên; Chi cục Kiểm lâm tỉnh, đại diện Công ty lâm nghiệp, thành viên của nhóm hộ cộng đồng tham gia quản lý bảo vệ rừng.

Các đại biểu dự Hội thảo

Tại Hội thảo, các đại biểu đã được cập nhật thông tin về tình hình xung đột quyền sử dụng đất lâm nghiệp và đề xuất giải pháp can thiệp; chia sẻ kinh nghiệm lựa chọn, xây dựng mô hình phục hồi cảnh quan rừng gắn với cải thiện sinh kế cộng đồng, đặc biệt là mô hình ở các vùng đất chồng lấn quyền sử dụng đất; Đóng góp ý kiến nhằm thực thi có hiệu quả các giải pháp phục hồi cảnh quan rừng gắn với cải thiện sinh kế người dân tại huyện Krông Bông, Lắk.

Đại diện Tropenbos Viet Nam phát biểu tại Hội thảo

Theo số liệu nghiên cứu đưa ra tại Hội thảo, hiện nay mô hình nhiều chủ thể tham gia quản lý đất lâm nghiệp tại các tỉnh Tây Nguyên nói chung và Đắk Lắk đang nảy sinh nhiều bất cập. Việc chồng lấn, tranh chấp quyền sử dụng đất lâm nghiệp xảy ra với cả 03 loại rừng (rừng đặc dụng, rừng sản xuất, rừng phòng hộ), trong đó lấn chiếm đối với đất rừng sản xuất là gay gắt nhất. Mâu thuẫn chủ quyền đất đai xảy ra ở vùng có đồng bào dân tộc thiểu số, dân di cư tự do, và tại vùng đất dự án nông lâm nghiệp đã giao cho doanh nghiệp; tình trạng sang nhượng đất lâm nghiệp trái phép chưa được quản lý hiệu quả.

Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Bông Đinh Văn Long phát biểu tại Hội thảo

Nghiên cứu cũng chỉ ra, tình trạng chồng lấn tại Vườn Quốc gia Chư Yang Sin có diện tích 128.07 ha. Đây là diện tích đất nương rẫy của người dân các xã Khuê Ngọc Điền, Hòa Lễ, Cư Pui, Yang Mao canh tác trước khi thành lập Vườn Quốc gia Chư Yang Sin và chưa có hướng giải quyết. Bên cạnh đó, Vườn Quốc gia Yok Don cũng có 8.158 ha đất lâm nghiệp bị xâm canh mới. Về hiện trạng rừng và đất lâm nghiệp giao cho cộng đồng, hộ gia đình, thống kê sau 10 năm  diện tích đều giảm.

Tiến sĩ Cao Thị Lý – Trường Đại học Tây Nguyên công bố các kết quả nghiên cứu liên quan tình trạng lấn chiếm đất rừng tại huyện Krông Bông, Lắk

Đối với Khu Bảo tồn thiên nhiên Nam Ka cũng đang chịu áp lực nguy cơ lấn chiếm của cộng đồng vùng đệm 09 xã, 3 huyện thuộc Đắk Lắk, Đắk Nông. Tại đây, với chu kỳ sử dụng đất rẫy bình quân 10 năm, ước tính hằng năm có đến 1.201 ha đất rừng bị chặt phá để làm nương rẫy trong vùng đệm hoặc xâm lấn vào khu bảo tồn, diện tích đất rẫy canh tách trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt thuộc tiểu khu 1292, 1295, 1305, 1306, 1301. Riêng buôn Lách Ló đã được quy hoạch và giao đất lấy ra từ khu bảo tồn, nhưng áp lực lên đất đai vùng lõi vẫn còn.

Kết quả nghiên cứu về thực trạng quản lý đất lâm nghiệp tại Tây Nguyên

 Khuyến nghị từ các nhà nghiên cứu đưa ra tại Hội thảo đề xuất tỉnh cần quan tâm giải pháp giải quyết tình trạng chồng lấn, tranh chấp đất lâm nghiệp, trước mắt cần áp dụng các luật pháp hiện hành để ngăn chặn và xử lý giải quyết nghiêm các trường hợp lấn chiếm đất lâm nghiệp; kiểm soát tình trạng dân di cư tự do; sang nhượng đất đai trái phép, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân sống lâu năm; rà soát khoán bảo vệ rừng và khuyến khích phát triển nông lâm kết hợp; quy hoạch đất canh tác ổn định cho người dân tộc thiểu số tại chỗ.

Người dân tại huyện Krông Bông mong muốn được hướng dẫn mô hình phục hồi sinh kế rừng phù hợp

Sau Hội thảo, các đại biểu sẽ tham quan mô hình phục hồi rừng, phát triển kinh tế lâm nghiệp bằng cây bản địa trên các vùng đất dốc, đất có chồng lấn quyền sử dụng đất ở huyện Krông Bông và Vườn Quốc gia Chư Yang Sin.